2011-10-05

Babë e bijë poetë-Shpirti ynë – dritare e hapur





Shkrimtarja Yllka Sheqiri është autore e dy përmbledhjeve poetike në gjuhën suedeze “Jag lyssnar inte alltid” (Unë dëgjoj jo gjithmonë) 2005 dhe “Men” (Por) 2008. Ajo u prezantua në përmbledhjen antologjike “Via Mystica” (Përmes mistikës) nga autorët Jonas Eek, Stefan Klint, Beata Åhrman-Ekh, botim i shtëpisë botuese “Verbum” si dhe në antologjinë “Revansch 2008″, botim i shtëpisë botuese “Skrivarsidan” dhe “Vullkan”.

Me krijimet e veta Yllka është prezantuar edhe në librin shkollor “Urat tona”, si dhe në disa antologji të tjera. Yllka Sheqiri, poete, studente e dramës, filmit dhe skenarit është një krijuese që premton shumë, jo vetëm në fushën e letërsisë, por edhe të dramës e të filmit.

Këtë e dëshmoi me filmin e saj të shkurtër artistik, të realizuar vitin e kaluar me titull “Në pus pa fund”, skenarin dhe regjinë e të cilit i bëri vetë dhe ku rolin kryesor e luan po vetë. Me këtë film ajo konkurroi në Festivalin e filmit të shkurtër artistik “Alfredgalan 2009″ që u mbajt në Solvesborg të Suedisë. Juria e këtij festivali, nga mbi tridhjetë filma zgjodhi 15 për konkurrim dhe në mesin e tyre edhe filmin e Yllkës. 

Vetmi

Unë jam e vetëmuar
Si një diell pa qiell
Unë jam e zbrazët
Si një krua pa ujë
Unë jam tutje e harruar
Si një ëndërr e ndrydhur në jetën e njeriut
Unë jam për së gjalli e vdekur
Si një trup pa zemër
Ti
që më mbyte të tërën
Ishe ti
Tash të them me çiltërsi
Të urrej të urrej të urrej
Vetmi!
©Yllka Sheqiri




Në ish festivalin e filmit të shkurtër artistik, dokumentar dhe të videoklipeve “Tell Us Film festival 2011”, që sivjet u mbajt në Kalmar në jug të Suedisë, morën pjesë edhe babë e bijë Rizah e Yllka Sheqiri dhe të dy u nderuan me çmimin e publikut. Në kategotinë e 20 deri 27 vjeçarëve ku në konkurrencë ishin krijime të shumta filmike,Yllka Sheqiri konkurroi me filmin e saj për fëmijë “Dummaprickar”(Pikat budallaqe), i cili u nderua me çmimin e publikut. Në kategorinë e mbi 27 vjeçarëve, po ashtu, çmimin e publikut e mori videopoezia “För envärld utan gränser” (Për një botë pa kufij) e poetit Rizah Sheqiri.


                      Yllka Sheqiri 


Poeti dhe shkrimtari ynë Rizah Sheqiri gjatë vitit të kaluar ka pasur një sërë suksesesh. Ka nxjerrë në dritë edhe dy libra dhe është prezentuar në disa antologji me prozë e poezi. Herëpasëherë ka përkthyer edhe krijime të autorëve suedez; ka përkthyer poezi nga T.Nydahl të botuara në gjuhën shqipe në librin ”Sista vinterresan”( ”Udhëtim i fundit dimëror”).  

Riza Sheqiri

Riza Sheqiri ka shkruar edhe një varg recensionesh e shkrimesh publicistike.
Edhe aktivitieti i tij në prezentimin e librave dhe krijimtarisë së tij ka qenë më i dendur se kurdoherë më parë. Disa herë gjatë vitit është prezentuar denjësisht për publikun e qytetit ku jeton, ndërsa cikli i lartë i një shkolle fillore të këtij qyteti si punë tematike në kuadër të temës ”Dashuria dhe njdenjat” për dy javë rresht temë qendrore ka pasur krijimtarinë letrare në gjuhën suedeze të R.Sheqirit dhe poashtu në kuadër të kësaj teme janë organizuar takime dhe biseda me vetë shkrimtarin.
Më 19 prill 2006 Rizahu është  prezentuar me poezi dhe  në një film të shkurtër në manifestimin kulturor ”Open Jam” në Ronneby. Kurse me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Librit më 23 prill 2006 , shkrimtari Riza Sheqiri është prezentuar në njërën nga bibliotekat e qytetit të Malmes. 

Gjatë verës  së po këti viti(2006) krijimtarinë e tij e ka promovuar edhe në Prizren.
Riza Sheqiri në panairin e librit në Göteborg



Më 21 shtator  2006 shkrimtari  shqiptar Riza Sheqiri është prezentuar edhe në skenën e Shoqatës së Shkrimtarëve të Suedisë në kuadër të Panairit të 22-të Ndërkombëtar të Librit në Gëteborg.
Në muajin nëntor 2006  pati edhe katër paraqitje të suksesshme poetike në Blekinge. 


Në qytetin Karlskrona, konkretisht në amfiteatrin e Bibliotekës së këtij qyteti më 10 nëntor  2006 ai u prezentua në manifestimin poetik ”Poezi plus”, ku njëra nga tri prezentimet kryesore në këtë manifestim ishte prezentimi i krijuesit, letrarit dhe poetit R. Sheqiri i cili u mirëprit nga të pranishmit.

Tri paraqitje interesante dhe mjaftë të suksesshme Rizah Sheqiri i pati edhe në festivalin e këngës dhe të poezisë që u mbajt më 18 e 19 nëntor  2006 në Karlshamn. 

Në Shtëpinë e Kuvendit të Komunës para një publiku të zgjedhur Rizahu prezentopi krijimtarinë e letrare dhe kulturore dhe lexoi pjesë nga krijimtaria e tij në të dy gjuhët; në gjuhën shqipe e suedeze. 

Paraqitja e dytë ishte krejtësisht poetike, pra R. Sheqiri lexoi poezi të tij dhe foli për librat e tij poetik, ndërsa Paraqitja e tij e tretë gjatë këtij, festivali mbante rubrikën”Poezia ngrit ura miqësie midis gjuhësh e popujëve” ku bashkë me poetin suedez Anders Johansson, (të cilin Riza Sheqiri e ka përkthyer në shqip), diskutuan për rolin e poezisë në ndërkomunikimin letrar e kulturor mes gjuhëve e popujëve. Mendimet e tyre dy poetët i ilustruan me vargje nga përmbledhja ”Klokan - Ora” .

Riza Sheqiri me çmimin vjetor për kulturë i regjionit të BlekingësPërvec prezentimeve letrare R.Sheqiri gjatë javës së fundit të marsit dhe javës së parë të prillit 2006 ka pasur të hapur ekspozitën vetanake me fotografi artistike në Bibliotekën e qytetit në Karlskronë dhe më 28 mars organizuar nga Shoqata ”Miqtë e Bibliotekës” në Karlskrona u mbajt takimi ”Pa kufinj me Rizah Sheqirin”. 

Të gjitha paraqitjet e tij letrare e artistike janë pasqyruar e vlerësuar në mënyrë të denjë e shumë pozitive edhe në gazetat regjionale ditore po edhe në mjejetet tjera të informimit.

R. Sheqiri u nderua me Çmimin e Mirënjohjes nga Konkursi Letrar ”Kadmus” që e organizoi Klubi i Shrimtarëve ”Drita” dhe Revista Letrare ” Pelegrin” në Athinë.
R. Sheqiri ditën e marrjes së Çmimit përe Kulturë 2006.

Ndërsa në vigjilje të festave të fundvitit poeti dhe shkrimtari ynë Rizah Sheqiri pati edhe një paraqitje e prezentim letrar shumë të suksesshëm në Muzeun e Marinës në Karlskronë. Kjo paraqitje e tij ishte me 15 dhjetor 2006, me rastin e marrjes së një Çmimi Vjetor për Kulturë (Kulturstipendium 2006) që e ndanë Regjioni i Blekinges (Region Blekinge) me motivacionin për të arritura në fushën e kulturës dhe të letërsisë dhe për punë më të tutjeshme në fushën e përkthimit dhe të krijimit. Një mirënjohje kjo që ka karakter regjional dhe që padyshim për autorin dhe për krijimtarinë, por njëkohësisht edhe për gjuhën e letërsinë shqipe, është një vlerësim me shumë domethënje, një shenjë respekti e nderimi i veçantë.
Njëkohësisht kjo mirënjohje për autorin është edhe një cytje për punë të më tejshme në këtë fushë, ndërsa për letërsinë shqipe, po edhe për shqiptarët, veçanërisht për ata që jetojnë në Suedi, mirënjohja që iu dha poetit e shkrimtarit tonë Rizah Sheqirit, padyshim është nder, mburrje dhe krenari.

Yllka Sheqiri vazhdon prezentimin e filmit te saj


image
Gjithandej nëpër qytetet të ndryshme në Suedi vazhdon të shfaqet me sukses  filmi për fëmijë ”Dumma prickar” _ ”Pikat budallaqe” i regjisores Yllka Sheqiri. Pas shfaqjes në disa kinema nëpër qytete të ndryshme filmi i Yllka Sheqirit shfaqet  më 9 shkurt 2011 në ”Dynamo” në Bibliotekën e qytetit në Göteborg –  qyteti i dytë në Suedi.


Filmi artistik për fëmijë "Pikat budallaqe" /Dumma prickar”/ me skenar dhe regji të Yllka Sheqirit që është realizuar me mbështetjen e qendrës së resurseve për film dhe komunikim të rinjve në Blekinge, Kalmar dhe në Qarkun Kronoberg, vitin e kaluar me sukses është shfaqur në  kinemanë "Pärlan" në Skurup dhe në kinemanë "Spegeln" në Malmö.

Edhe këtë vit ky film po vazhdon të shfaqet me sukses gjithandej; më 26 janar 2011 u shfaq në më Karlshamn, ndërsa më 9 shkurt 2011 shfaqet në Bibliotekën e qytetit (Hörsalen) dhe në ”Dynamo” në Göteborg. 

Këtij filmi po i kushtohet një vëmendje shumë e veçantë nga shtypi ditor e revial, pastgaj nga radio e TV. Vitin e kaluar janë realizuar me dhjetra e dhjetra intervista me  Yllkën - regjisoren dhe skenaristen e filmit. Edhe televizioniet lokale, por edhe Programi i parë i  televizionit shtetror suedez ka bërë një reportazh me Yllkën për filmin. Për filmin kanë shkruar edhe masmediat e njohura elektronike;  si dhe në portalet elektronike dhe wbsajtet e njohura.

Vetëm gjatë ditëve të para të këtij viti  për filmin janë shkruar shumë artikuj dhe janë realizuar disa intervista me Yllkën nga gazetat e njohura si p.sh ”Expressen”, ”Sydöstran”, ”Commercen”,  ”Vårt Göteborg”, ”Göteborgs fria” si dhe ”Göteborg nonstop” e  Radio Blekinge P-4,etj.

Po kush është Yllka Sheqiri?

Yllka Sheqiri, u lind në Prishtinë me 13 shtator 1987. Si katërvjeçare bashkë me prindërit mërgoi në Suedi. Shkollën fillore dhe shkollën e mesme drejtimin natyror i kreu në Karlskrona. Ka studiar në universitetin e Lundit dramaturgjinë. Yllka ka mbaruar edhe studimet dyvjecare  për film, regjisurë, skenar dhe  produksion filmik.

Yllka si fëmijë ka ilustruar disa libra për fëmijë të babait të saj. Por vallja dhe krijimtaria letrare qysh heret u bënë pasion i saj i veçantë.

Është prezentuar në disa antologji me poezi për fëmijë, psh. Në antologjinë ”Atdheun e kam në Zemër”, në ”Urat tona”, etj.

Disa vite ka shkruar skenar për teatër me grupin e skenarit të shkollës.
Ka themeluar dhe ka udhëhequr grupin e fëmijëve valltarë të vegjël ”Gliter” në Karlskrona.

Gjatë vitit shkollor 2007/2008 ka punuar si mësuese dhe udhëheqëse e një kursi themelor për gjuhën ”Gjuha çels për integrim” në gjuhën shqipe dhe suedeze në Karlskrona.

Gjatë studimeve ka qenë asistente e regjisë për dramën ”Komedia hyjnore e Dantes” (2006) vënë në skenë nga studentët në Teatrin e Studentëve në Lund.
Krijuese e re -  fituese e një varg shpërblimesh

Vitin 2005 ka debutuar me përmbledhjen e poezive në gjuhën suedeze ”Jag lyssnar inte alltid” (Unë dëgjoj jo gjithmonë), ndërsa më 2008 ka botuar përmbledhjen tjetër me poezi me titull ”Men” (Por). 

Në vitin 2007 me poezinë ”Kasta mig i öknen (Më hidh në shkretëtirë)” Yllka është prezentuar në përmbledhjen antologjike ”Via Mystica” /Përmes mistikës/ nga autorët Jonas Eek, Stefan Klint, Beata Åhrman-Ekh në botim të Shtëpisë  Botuese Verbum, ndërsa më 2008  është përfshirë në antologjinë ”Revansch 2008”, botim i Shtëpisë Botuese ”Skrivarsidan” dhe Vullkan, është përfshirë edhe në antologjinë e poezisë ”Poesiplanken – Göteborg 2010” botuar nga Författares Bokmaskin në Stockholm.

Yllka Sheqiri, është një krijuese që premton  shumë  jo vetëm në fushën e  letërsisë, por  edhe  të  dramës  e të filmit. 

Këtë e dëshmoi me filmin e saj të shkurtër artistik me titull “Në pus pa fund” të realizuar vitin 2009, skenarin dhe regjinë e të cilit i bëri vetë dhe ku rolin kryesor e luan vetë.  Në Festivalin e filmit të shkurtër artistik “Alfredgalan 2009” në Sölvesborg Yllka u nderua me Çmimin për aktrimin më të mirë. 

Ndërsa në Festivalin e filmit “Tellus 2009” që u mbajt në Karlshamn filmi “Në pus pa fund” i Yllkës mori Çmimin e publikut. Në Festivalin e VII-të  të Poezisë dhe Muzikës Krijuese Shqiptare në Diasporë organizuar nga Unioni i Shoqatave Shqiptare, në qytetin e Malmës, në Suedi, më 2009  Yllka Sheqiri u nderua me mirënjohje të veçantë  për  poezinë e saj. 

Më 2010 është shpërblyer në Konkursin për poezi të gazetës  ditore suedeze Göteborg Posten, gjatë Panairit Ndërkombëtar të  Librit të mbajtur në shtator të këtij viti, në Göteborg. etj

Ndërsa në Festivalin e VIII-të  të Poezisë dhe Muzikës Krijuese Shqiptare në Diasporë organizuar nga Unioni i Shoqatave Shqiptare, në qytetin e Malmës, në Suedi, më 2010 Yllka Sheqiri u shpërblye me Vendin e dytë për  poezinë  ”Pa titull”.
Yllka u prezentua me poezitë  e veta edhe në Festivalin e Poezisë e të Këngës të Blekinges  që u mbajt në Karlshamn të Suedisë më 23 tetor 2010.
Aktualisht  jeton, punon dhe krijon në qytetin Göteborg të Suedisë.



Shpirti ynë – dritare e hapur


*   *   *

Nganjëherë qanë njeriu për jetën
Ankohet
Që është i vetmuar

Fati ju ndodhë të tjerëve
Befasishëm
Por 
Kjo s’na ndodhë
As ty as mua 

Ne i takojmë grupit
”Njerëz të dështuar”
Thellësinë e ndajmë
Dhe hapim një dritare
Pas çdo dështimi
Ne jemi të sprovuar
Për të shpresuar
Ndoshta fati që vjen nganjëherë
E gjenë shtëpinë në të paharruarin shpirtin tonë 
Dritare të hapur

©Yllka Sheqiri

 

*   *   *

Të gjitha lojërat përfundojnë
Disa janë më të gjata nga të tjerat
Mirëpo përfundojnë
Me fitues dhe humbës

Pse je aq i befasuar
Që  ka përfunduar loja dashuri 
Dhe që humbës je ti?!

©Yllka Sheqiri
 
*   *   *

Princesha deshi të shkoi
Dhe shkoi
Larg tutje 
Shkoi
Dhe kurrë më nuk u kthye 
Ajo ishte e frikësuar
E frikësuar
Të qëndroi
Dhe
Ta lë përrallën të rifilloi

©Yllka Sheqiri

 
*   *   *

Nëse ekziston një përpjetëz deri në qiell
Ajo duhet të jetë jashtëzakonisht e gjatë.

Tmerrësisht tepër tepër e gjatë!

©Yllka Sheqiri


 
*   *   *

Unë nuk kam frikë nga vdekja
Unë kam frikë nga procesi i vdekjes. 


Përgatiti:Flori Bruqi

Vdiç shkrimtari dhe avokati i njohur dardan Zeqir Berdynaj (1934-2025)

Zeqir A. Berdynaj, u lind më 6 qershor 1934, në Firzë, ish katundi i Ri i komunës së Pejës.  Shkollën fillore dhe të mesmen e kreu në vendli...