» Shumë nga krerët institucionalë dhe politikë të Kosovës paragjykojnë përkatësinë etnike të dëmtuesve të varrezave serbe në Kosovë
Kadri Veseli ka kritikuar ashpër prishësit e varrezave dhe përmendoreve serbe në Kosovë, akte të cilat u bënë në shenjë hakmarrje me rastin e shkuljes së lapidarit të UÇPMB-së në Preshevë, nga regjimi i Beogradit. Duke kritikuar Daçiqin për aksionin e tij në Preshevë, Veseli ka bërë thirrje për qetësi dhe frenim emocionesh, të cilat sipas tij, nuk shpijnë drejt stabilizimit të situatës në rajon. Paragjykimi i identitetit kombëtar të dëmtuesve të varrezave, është i jashtëligjshëm, meqë organet e hetuesisë ende nuk kanë dhënë informata të sakëta lidhur me përkatësinë etnike të kryesve të veprave të tilla.
Çuditërisht të gjithë krerët e Kosovës kanë paragjykuar shqiptarët për dëmtimin e varrezave të serbëve, ngjashëm me reagimin e kreut politik të Krahinës Autonome të Kosovës e Metohisë, pas protestave të vitit 1981, kur Azem Vllasi, Ali Shukriu, Mehmet Maliqi, Dushko Jakshiqi e të tjerë kishin pranuar se varrezat serbe po i dëmtonin irredentistët shqiptarë, me qëllim për t’ i dëbuar serbët nga Kosova, por nuk ishte zbuluar asnjë rast, përveç rasteve të instruktuara.
Kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi ka marr vendim që Qeveria e Republikës së Kosovës t’i mbulojë të gjitha shpenzimet për rregullimin e varrezave të komunitetit serb që janë dëmtuar gjatë ditëve të fundit, thuhet në komunikatën e Kryeministrisë.
Por, vazhdojnë të jepen argumente se varrezat veçmas në Kllokot u dëmtuan nga serbët, ndërkohë që edhe në këtë rast qeveria ka marrë përsipër shpenzimet, e me këtë ka pranuar fajësinë për shqiptarët.
Në zonat e përgjegjësive të drejtorive rajonale të Policisë së Kosovës, tashmë janë iniciuar procedurat hetimore lidhur me dëmtimin e varrezave ortodokse serbe, të cilat, ditë më parë ishin cak i sulmeve vandale në disa pjesë të Kosovës, njoftojnë zyrtarët e Policisë së Kosovës.
Zëdhënësi i kësaj policie, Arbër Beka, i ka thënë Radios Evropa e Lirë se në drejtorinë rajonale të Prishtinës janë iniciuar dy raste, ashtu sikurse edhe në drejtorinë rajonale të Gjilanit.
“Njëra bën fjalë për një lapidar të luftës së dytë botore, që është demoluar dhe me këtë rast policia ka arrestuar tre persona të dyshuar. Pas konsultimeve me prokurorin, janë liruar në procedurë të rregullt. Rasti tjetër është regjistruar në Kllokot. Është raportuar në drejtorinë rajonale të Gjilanit rasti për dëmtimin e varrezave, ku në total janë dëmtuar 27 varreza. Në Prizren është regjistruar po ashtu një rast ku janë dëmtuar 38 pllaka përkujtimore të varrezave”, u shpreh Beka.
Ai shtoi se edhe në rajonin e Mitrovicës, përkatësisht në Vushtri është shënuar një rast i dëmtimit të një varreze.
Pas incidenteve, sipas Bekës, Policia e Kosovës ka ngritur masat e sigurisë për ruajtjen e sigurisë së përgjithshme në vend, me fokus në ruajtjen e objekteve të trashëgimisë kulturore dhe fetare.
“Duke pasur parasysh që gjatë ditëve të fundit kanë qenë disa raste për dëmtimin e varrezave të komunitetit, në të gjitha drejtoritë rajonale dhe stacionet policore janë ngritur masat e sigurisë për ruajtjen e tyre”.
“Sa u përket rasteve që tashmë janë iniciuar, zyrtarët policorë, qofshin nga njësia e hetimeve ose sektor të tjerë, janë në koordinim të plotë për të gjitha aktivitetet hetimore me prokuroritë kompetente në kuadër të Republikës së Kosovës dhe do të presim zhvillimet në detaje të kësaj procedure hetimore”, tha ai.
Në anën tjetër, Ministria për Komunitete dhe Kthim e Qeverisë së Kosovës u ka bërë thirrje institucioneve qendrore dhe lokale, por edhe atyre ndërkombëtare, që të angazhohen për sanimin e dëmeve në varrezat e dëmtuara.
Ivica Tanasijeviq nga kabineti i ministrit për Komunitete dhe Kthim, Radojica Tomiq, i ka thënë Radios Evropa e Lirë se kjo ministri ka paralajmëruar gatishmërinë për ndarjen e mjeteve për sanimin e varrezave të dëmtuara ortodokse serbe në disa pjesë të Kosovës.
“Sa i përket Ministrisë së Komuniteteve dhe Kthimit, ministri tashmë është në bisedime me partnerët në pushtetin qendror, por edhe me ata ndërkombëtarë, u ka thënë se në rastin e ngjashëm që kishte ndodhur në Fushë Kosovë, mjetet ishin miratuar me kërkesën e zëvendës-kryeministrit, për sanimin e dëmeve në varreza”.
“Pra, ministri ka shprehur gatishmërinë që të marrë pjesë në ndarjen e mjeteve për sanimin e përkujtimoreve të varrezave, por ai gjithashtu ka thënë se këtë do ta kërkoj në qeveri”, tha Tanasijeviq.
Ai ka theksuar gjithashtu, se kjo ministri ka kërkuar që riparimi i varrezave të dëmtuara të nisë urgjentisht.
“Qëndrimi i Ministrisë për Komunitete dhe Kthim është që dëmet të sanohen sa më parë që është e mundur, do të thotë në në afatin më të shkurtë të mundur. Kjo do të kërkohet edhe nga vet Qeveria”, ka theksuar Tanasijeviq.
Ndryshe, aktet vandale të dëmtimit të varrezave ortodokse serbe në rajonet e ndryshme të Kosovës, kanë pasuar pas heqjes së lapidarit që u ishte kushtuar luftëtarëve të rënë të UÇPMB-së në Preshevë nga ana e xhandarmërisë serbe.
Krerët e institucioneve më të larta të Kosovës, të mekanizmave ndërkombëtarë në vend, si dhe institucioneve fetare, i kanë dënuar aktet vandale mbi varrezat ortodokse serbe, duke i quajtur si veprime të papranueshme dhe u kanë bërë thirrje organeve të rendit që t’i kapin autorët e këtyre akteve vandale dhe t’i vënë ata përpara drejtësisë.