Letërsia shqipe e shekullit njëzetë në optikën e prof.dr.Shaban Sinanit

Për letërsinë shqipe të shekullit të 20-të studime me Autor Shaban Sinani   Qendra e Studimeve Albanologjike. Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë. Shtëpia botuese "Naimi" viti i botimit 2010. Faqet e librit 496. ISBN 978-99956-859-4-2.

 

(Prof. Dr. Shaban Sinani është studiues dhe historian i letërsisë; etnolog, eseist dhe publicist shqiptar.)

Janë plot 22 autorë, që vijnë nën një dritë të re studimi prej Sinanit, duke na sjellë fakte të reja jo vetëm mbi autorë të ndryshëm, por edhe mbi vijueshmërinë e letërsisë shqipe në përgjithësi.


Ai sjell rezultatet studimore mbi ndikimet folklorike dhe botën shqiptare në veprën e Çajupit, besimin dhe kombësinë në një vepër të pabotuar të At Gjergj Fishtës, kodin poetik popullor në veprën e Lasgush Poradecit dhe anët e tij të panjohura si studiues dhe shkencëtar, letërsinë dhe gjuhën në një vepër të hershme të Eqrem Çabejit, stilin dhe ligjërimin e Martin Camajt, ligjërimin etnografik në veprën e Anton Pashkut, të vërtetat letrare të Kasëm Trebeshinës; analizon disa prej veprave të Kadaresë, disa syresh shumë të përfolura gjatë kohës kur u shkruan e botuan, për të vijuar me veprën e Dritëro Agollit, publicistikën e Rexhep Qoses, poezinë e Xhevahir Spahiut, autobiografinë e Fatos Lubonjës, “Ishullin” e Ben Blushit, e të tjera fenomene gjuhësore e letrare, si dygjuhësia, folklori, ndikimet nga gjuhët e huaja, etj.

Në renditjen e tyre është ndjekur kronologjia e shfaqjes së fakteve letrare, pavarësisht prej periodizimit të historisë së përgjithshme të popullit apo historisë tradicionale të letërsisë, pavarësisht prirjeve apo orientimeve vetjake a në grup të autorëve. Disa prej studimeve janë shoqëruar me dokumente, që sipas botuesve bëhen të njohura për herë të parë. Ndër të tjera janë përfshirë edhe dy procesverbale të udhëheqjes politike gjatë periudhës së diktaturës, në të cilat pasqyrohen diskutime, që janë bërë rreth veprave të Ismail Kadaresë, për të cilat autori ka bërë studime. Dhe bëhet fjalë pikërisht për diskutimin mbi novelën “Krushqit janë të ngrirë” dhe artikujt e botuar nga Kadare: “Për ngritjen e nivelit në letërsi dhe “Mbi eposin e kreshnikëve”.