Nga Flori Bruqi
Që nga viti 1912 kur Shqipëria u shpall shtet i lirë dhe i pavarur duke deklaruar shkëputjen e çdo lloj lidhjeje me Perandorinë Osmane të asaj kohe, data më e vjetër e krijimit të Shërbimit Sekret të shtetit shqiptar është 17 dhjetori i vitit 1912.
Qeveria e Ismail Qemalit e zgjedhur pas shpalljes së pavarësisë më 28 nëntor 1912, në kuadër të masave komplekse ushtarake, mobilizuese, diplomatike e vepruese, mori vendim më 17 dhjetor 1912 për krijimin e një shërbimi të fshehtë për viset e banuara prej shqiptarëve.
Siç shkruhet fjalë për fjalë në pikën 6 të vendimit të qeverisë së Ismail Qemalit: “ Të organizohet një shërbim i msheftë
për vise të shkeluna të Shqipërisë”.
Këto të dhëna i përkasin Fondit nr.145 në Arkivin Qendror të Shtetit dhe i përkasin Kryesisë të Përkohshme të Vlorës, viti 1912, dosja II-2 “Vendime dhe Proces-Verbale të Qeverisë së Përkohëshme të Vlorës mbi çështjen politike, ushtarake dhe financiare”.
Krijimi i Shërbimit të Fshehtë Shqiptar nuk u la vetëm në letër, por për organizimin e tij u ngarkuan persona kokretë ndërmjet të cilëve Lef Nosi e Bajram Curri.
Për funksionimin e këtij Shërbimi ka të dhëna edhe pas ardhjes së pric Vilhelm Vidit si sundimtar i Shqipërisë i vendosur nga “Konferenca e Paqes në Londër” në vitin 1913.
Në Historinë e Shqipërisë, botuar nga Tajar Zavalani, Londër 1966, kapitulli II, faqja 236, gjejmë të dhëna për zbulimin, kapjen dhe ekzekutimin e një agjenti të fshehtë të një qeverie të huaj, që vepronte në Shqipëri në vitin 1913, kur ishte ende në fuqi qeveria e Ismail Qemalit.
Vazhdimësinë e shërbimit sekret shqiptar e shohim përsëri pas Luftës së Parë botërore dhe largimit të princ Vidit nga Shqipëria. Statuti i Lushjes i hartuar në Kongresin Kombëtar të Lushnjes më 21 janar 1920, risanksionoi ndarjen e pushteteve, ligjvënës, ekzekutiv dhe gjyqësor dhe ndër të tjera u krijua Ministria e Brendshme, pjesë e së cilës ishte edhe Shërbimi Sekret. Ministër i punëve të brendshme u caktua Ahmet Zogu.
Pas Luftës së Dytë Botërore, shteti shqiptar që në periudhën dhjetor 1944 - mars 1945 i kushtoi rëndësi të veçantë krijimit të Organeve të Sigurimit të Shtetit (Historia e Shqipërisë, tekst i shkurtuar, botimet Pegi, Tiranë 2006).
Sigurimi i Shtetit e ka fillesën e tij që më 20 korrik të vitit 1943 kur nga Këshilli i Përgjithshëm Nacional Çlirimtar u vendos krijimi i Organeve të Sigurimit të Shtetit. Në radhët e tij u vendosën njerëzit më të besuar të regjimit komunist. Sigurimi i Shtetit ishte strukturë e përfshirë në Ministrinë e Punëve të Brendshme.
Pas vitit 1990, në kuadrin e ndryshimeve cilësore që ndodhën me vendosjen e pluralizmit politik në Shqipëri, Organet e Sigurimit të Shtetit u reformuan plotësisht duke iu përshtatur kërkesave të shtetit ligjor. Kështu në vitin 1991 u krijua Shërbimi Informativ Kombëtar, me ligjin nr.7495, datë 02.07.1991 “ Për organizimin e Shërbimit Informativ Kombëtar”. Detyrë parësore e këtij Shërbimi u vendos, parandalimi, zbulimi e ndërprerja e çdo veprimtarie antikushtetuese që cënon lirinë, pavarësinë, aftësinë mbrojtëse, tërësinë territoriale dhe pasurinë kombëtare të Republikës së Shqipërisë. SHIK u krijua si një institucion i depolitizuar dhe si i tillë ai u ka pësuar vazhdimisht ndryshime të herëpashershme.
Në vitin 1999 me vendimin nr. 61, datë 22.11.1999 të Gjykatës Kushtetuese të RSH, SHIK ndryshon emërtimin nga Shërbimi Informativ Kombëtar në Shërbimi Informativ Shtetëror.
Në vitin 2005 miratohet ligji nr. 9357, datë 17.03.2005 “Për statusin e punonjësit të Shërbimit Informativ Shtetëror”.
Për realizimin e detyrave të tij Shërbimi Informativ Shtetëror ruan raporte të drejta ndërmjet nevojës së sigurimit të informacionit të domosdoshëm dhe respektimit të të drejtave dhe të lirive të individit.
Ligjshmëria, objektiviteti dhe sekreti janë parimet bazë të punës së këtij institucioni.
Kur ka kaluar më pak se një muaj nga marrja e detyrës, presidenti shqiptar, Bujar Nishani ka marrë vendimin e parë të tij duke shkarkuar drejtorin e Shërbimit Informativ Shtetëror, Bahri Shaqiri.
Ky vendim i Nishani do të thotë se është marrë në harmoni të plotë me kryeministrin Sali Berisha, pasi është kreu i Qeverisë ai që propozon shkarkimin nga detyra të shefit të Shërbimeve Sekrete.
Bahri Shaqiri ka lindur më datë 8 qershor 1970 në Tiranë, Shqipëri.
Studimet e larta i kreu pranë Universitetit të Tiranës, Fakulteti i Drejtësisë, ku është diplomuar jurist në vitin 1992.
Pas përfundimit të studimeve, z.Shaqiri u emërua oficer gjyqësor pranë Policisë Financiare, ku shërbeu për dy vjet. Në vitin 1994 u angazhua si Jurist dhe Këshilltar Ligjor pranë kompanive Adria Airways dhe TNT Air Mail për tetë vjet, deri në vitin 2002, kur nisi punën në Shërbimin Informativ të Shtetit, si Shef i Kabinetit të drejtorit të atëhershëm të SHISH, z. Kujtim Hysenaj.
Presidenti i Republikës z. Alfred Moisiu e dekretoi z. Shaqiri në postin e Drejtorit të Shërbimit Informativ të Shtetit më 27 Janar 2005.
Në 2005, z.Shaqiri fitoi titullin Avokat.
Në vijim ka marrë titullin “Master Shkencor” në Marrëdhënie Ndërkombëtare.
Në 2009 i jepet titulli “Auditues i Brendshëm në sektorin publik”, lëshuar nga Drejtoria e Përgjithshme e Auditimit, Ministria e Financave.
Aktualisht i angazhuar në studime të ciklit të tretë në kërkim të gradës shkencore Doktor.
Njeh dhe zotëron gjuhët e huaja Anglisht dhe Italisht.
Ai ka dy djem.
-------------------
Presidenti ka dekretuar edhe drejtorin e ri të SHISH-it e ky është Visho Ajazi Lika, aktualisht zëvendësministër për Teknologjinë e Informacionit në ministrinë e drejtuar nga Genc Pollo.
Drejtori i ri i SHISH-it ka pasur një përvojë pune gjatë kohës kur Berisha ishte president i shtetit, çka do të thotë se mes të dyve ka njohje dhe bashkëpunim të vjetër, natyrisht edhe të konsoliduar, përderisa drejtori i ri i SHISH-it është aktualisht një nga anëtarët e kabinetit qeveritar në postin e zëvendësministrit.
Raporti ndërmjet Qeverisë dhe Shërbimit Informativ Shtetëror u tensionua edhe më shumë pas 21 janarit, kur kryeministri Berisha deklaroi se Shërbimi, megjithë kërkesën e policisë, nuk solli asnjë informacion për atë që kryeministri Berisha e quajti "puç" të opozitës dhe disa institucioneve për rrëzimin e qeverisë.
Vendimi i Nishanit për të shkarkuar Shaqirin duket se ka zënë në befasi edhe SHBA-në. Një burim zyrtar i nivelit të lartë në Ambasadën amerikane i tha Top Channelit se SHBA-ja nuk është vënë në dijeni më parë. Burimi në fjalë u shpreh se SHBA-ja është e befasuara nga ky vendim kaq i shpejt dhe i papritur.
Partia e re politike, Fryma e Re Demokratike e Oketës dhe Bamir Topit reagoi pas shkarkimit të Shaqiri.
“Kryeministri Berisha po uzurpon të gjitha institucionet kushtetuese. Shqipëria po i largohet BE-se dhe standardeve të NATO-s dhe po shkon drejt modelit 'Lukashenko'. Kambanat e alarmit po bien për qytetaret shqiptare dhe faktorin ndërkombëtar", thuhet në reagim.
Ka reaguar edhe Aleanca Kuqezi. Sipas saj “pas shkarkimit të kreut të SHISH-it me kërkesë të Kryeministrit dhe emërimit në këtë post të Visho Likës, Berisha përfundimisht pushtoi çdo institucion”.
Visho Lika është diplomuar në Universitetin e Tiranës, Fakulteti i Shkencave të Natyrës, dega matematikë (1976-1981). Në vitin 1991 ai mbrojti doktoraturën në shkenca kompjuterike dhe në periudhën mars-korrik 1993 dha një studim post doktoraturë në Universitetin Politeknik të Barcelonës.
Ndërkohë që në periudhën maj 1993- qershor 1997, mbante postin e diplomatit dhe të drejtorit në Ministrinë e Jashtme.
Që nga dhjetori i vitit 2009 deri më tani ai mbante detyrën e zëvendësministrit në Ministrinë e Inovacionit, Teknologjinë e Informacionit e të Komunikimit, e drejtuar nga Genc Pollo.
----------------------
Ky vendim i Nishani do të thotë se është marrë në harmoni të plotë me kryeministrin Sali Berisha, pasi është kreu i Qeverisë ai që propozon shkarkimin nga detyra të shefit të Shërbimeve Sekrete.
Bahri Shaqiri ka lindur më datë 8 qershor 1970 në Tiranë, Shqipëri.
Studimet e larta i kreu pranë Universitetit të Tiranës, Fakulteti i Drejtësisë, ku është diplomuar jurist në vitin 1992.
Pas përfundimit të studimeve, z.Shaqiri u emërua oficer gjyqësor pranë Policisë Financiare, ku shërbeu për dy vjet. Në vitin 1994 u angazhua si Jurist dhe Këshilltar Ligjor pranë kompanive Adria Airways dhe TNT Air Mail për tetë vjet, deri në vitin 2002, kur nisi punën në Shërbimin Informativ të Shtetit, si Shef i Kabinetit të drejtorit të atëhershëm të SHISH, z. Kujtim Hysenaj.
Presidenti i Republikës z. Alfred Moisiu e dekretoi z. Shaqiri në postin e Drejtorit të Shërbimit Informativ të Shtetit më 27 Janar 2005.
Në 2005, z.Shaqiri fitoi titullin Avokat.
Në vijim ka marrë titullin “Master Shkencor” në Marrëdhënie Ndërkombëtare.
Në 2009 i jepet titulli “Auditues i Brendshëm në sektorin publik”, lëshuar nga Drejtoria e Përgjithshme e Auditimit, Ministria e Financave.
Aktualisht i angazhuar në studime të ciklit të tretë në kërkim të gradës shkencore Doktor.
Njeh dhe zotëron gjuhët e huaja Anglisht dhe Italisht.
Ai ka dy djem.
-------------------
Shërbimi Informativ Shtetëror (SHISH) është institucion qendror, që varet nga Kryetari i Këshillit të Ministrave. Ai është krijuar sipas parimit të njohur që një vend ka nevojë për një organizëm efektiv, profesional dhe të aftë të furnizojë me inteligjencë organizmat dhe figurat shtetërore të ngarkuara me Ligj, në funksion të vendim-marrjes politike dhe të sigurimit kombëtar.
Duke synuar përmbushjen e këtij detyrimi kushtetues dhe ruajtjen e Sigurisë dhe interesave kombëtare, politike e ekonomike, SHISH siguron inteligjencë nga jashtë e brenda Shqipërisë.
Shërbimi Informativ Kombëtar nuk kryen veprimtari të karakterit ushtarak ose policor. Ligjshmëria, objektiviteti dhe sekreti janë parimet bazë të punës së këtij organi.
Organizimi i strukturave të SHISH përputhet me kërkesat e përmbushjes së misionit të saj.
Prioritetet e SHISH përcaktohen nga Qeveria duke u bazuar edhe
në Dokumentin e Strategjisë Kombëtare.
në Dokumentin e Strategjisë Kombëtare.
Bazuar në normat e Shërbimeve moderne dhe demokratike, veprimtaria informative e SHISH mbikqyret nga ana e legjislativit, ekzekutivit dhe organeve të mbikqyrjes së ligjshmërisë.
Shërbimi Informativ Kombëtar është organ i depolitizuar. Punonjësit e tij detyrohen të nënshkruajnë e të zbatojnë deklaratën e departizimit.
Hyrja dhe pjesmarrja e Shqipërisë në proceset e globalizimit modern, roli i saj aktiv në planin rajonal dhe evropian si edhe përballja e saj me kërcënimet e sotme si krimi i organizuar, trafiqet e terrorizmi, janë sfidat të cilat SHISH duhet ti fitojë me siguri.
Presidenti ka dekretuar edhe drejtorin e ri të SHISH-it e ky është Visho Ajazi Lika, aktualisht zëvendësministër për Teknologjinë e Informacionit në ministrinë e drejtuar nga Genc Pollo.
Drejtori i ri i SHISH-it ka pasur një përvojë pune gjatë kohës kur Berisha ishte president i shtetit, çka do të thotë se mes të dyve ka njohje dhe bashkëpunim të vjetër, natyrisht edhe të konsoliduar, përderisa drejtori i ri i SHISH-it është aktualisht një nga anëtarët e kabinetit qeveritar në postin e zëvendësministrit.
Raporti ndërmjet Qeverisë dhe Shërbimit Informativ Shtetëror u tensionua edhe më shumë pas 21 janarit, kur kryeministri Berisha deklaroi se Shërbimi, megjithë kërkesën e policisë, nuk solli asnjë informacion për atë që kryeministri Berisha e quajti "puç" të opozitës dhe disa institucioneve për rrëzimin e qeverisë.
Vendimi i Nishanit për të shkarkuar Shaqirin duket se ka zënë në befasi edhe SHBA-në. Një burim zyrtar i nivelit të lartë në Ambasadën amerikane i tha Top Channelit se SHBA-ja nuk është vënë në dijeni më parë. Burimi në fjalë u shpreh se SHBA-ja është e befasuara nga ky vendim kaq i shpejt dhe i papritur.
Partia e re politike, Fryma e Re Demokratike e Oketës dhe Bamir Topit reagoi pas shkarkimit të Shaqiri.
“Kryeministri Berisha po uzurpon të gjitha institucionet kushtetuese. Shqipëria po i largohet BE-se dhe standardeve të NATO-s dhe po shkon drejt modelit 'Lukashenko'. Kambanat e alarmit po bien për qytetaret shqiptare dhe faktorin ndërkombëtar", thuhet në reagim.
Ka reaguar edhe Aleanca Kuqezi. Sipas saj “pas shkarkimit të kreut të SHISH-it me kërkesë të Kryeministrit dhe emërimit në këtë post të Visho Likës, Berisha përfundimisht pushtoi çdo institucion”.
Visho Lika është diplomuar në Universitetin e Tiranës, Fakulteti i Shkencave të Natyrës, dega matematikë (1976-1981). Në vitin 1991 ai mbrojti doktoraturën në shkenca kompjuterike dhe në periudhën mars-korrik 1993 dha një studim post doktoraturë në Universitetin Politeknik të Barcelonës.
Ndërkohë që në periudhën maj 1993- qershor 1997, mbante postin e diplomatit dhe të drejtorit në Ministrinë e Jashtme.
Që nga dhjetori i vitit 2009 deri më tani ai mbante detyrën e zëvendësministrit në Ministrinë e Inovacionit, Teknologjinë e Informacionit e të Komunikimit, e drejtuar nga Genc Pollo.
----------------------
The WINS-ICT project among the various policy support actions it implemented, organized a meeting with the national ICTC delegates of the Western Balkan Countries, that took place in Brussels on December the 3rd 2010 to discuss the role of the national delegate in the ICT Programme Committee (ICTC, a European Commission managed Committee that oversees the strategic implementation of the FP7/ICT programme together with delegates from Member and Observer States as well Accession countries).
Mr Visho Ajazi Lika, Deputy Minister for Innovation, Information and Communication Technology, Albania, Mrs Ebonita Ćurković from the Croatian Institute of Technology, Prof. Danco Davcev from the University of Skopje, FYR of Macedonia, Mr. Xenofon Tsilimparis from the Greek Research and Technology Network, Mr Saša Ivanović from the Ministry for Education and Science of the Republic of Montenegro and Mrs Svetlana M. Bogdanovic from the Ministry of Science and Technological Development Republic of Serbia, detailed the role of the ICTC delegate, considering past experience, the various interfaces the delegate has, i.e. with the Commission, national public administration, their constituency etc.
The meeting lasted for 3 hours and the main conclusion apart from the fact that it was a meeting worth having, was that indeed the ICTC delegate can influence the FP7/ICT Programme implementation to allow for improved participation of their countries ICTC communities.
It is a conclusion that may not raise eye brows although it is an important one as all Western Balkan Delegates had the opportunity for a first time to get together and develop a common understanding of their role and responsibilities in the framework of the ICTC.