Autorja austriake ka prezantuar në Tiranë romanin e saj “Qaj e qesh”, ngritur mbi historinë e dashurisë së saj me një emigrant shqiptar. Grill, me shqipen që e flet shumë mirë, tregon eksperiencën e saj drejt Shqipërisë dhe angazhimin për të përkthyer letërsi shqipe.
Në profesion Andrea Grill është biologe. Kjo nuk e ka penguar të merret me letërsi. Dje ndodhej në Tiranë, në një nga vizitat e shpeshta që i bën Shqipërisë. Këtë herë shkrimtarja austriake kishte edhe një motiv më shumë: prezantimin e botimit shqip të romanit të saj “Qaj e qesh”, përkthyer nga Majlinda Cullhaj, botuar nga “Instituti i Dialogut e Komunikimit”.
Grill e bën të gjithë prezantimin shqip, sepse tashmë jo vetëm që e flet dhe e shkruan mirë këtë gjuhë, por ka përkthyer letërsi shqiptare. Mendon se ky libër do të jetë afër lexuesit shqiptar, veçanërisht atij të ri, sepse përveçse trajton një histori dashurie, protagonisti është një djalë shqiptar, i cili kaloi në mënyrë të paligjshme kufirin austriak në vitin 1991. Gjatë promovimit në sallën “Atrium“ në Bibliotekën Kombëtare, Grill ka thënë se, “ky është libri im i tretë, por faktikisht ky ishte libri që desha të shkruaj. Ishte një surprizë e bukur, sepse është romani i parë që ka lindur në një gjuhë tjetër dhe jam e shumë e lumtur që ka lindur në gjuhën shqipe”.
Lazër Stani i bëri një prezantim paraprak këtij romani parë prej tij, ndërsa shkrimtarja Mimoza Ahmeti tregoi më shumë për njohjen me autoren austriake, në takimin promovues ku ishte i pranishëm edhe ambasadori austriak, Florian Raunik. Andrea Grill e njeh shumë herët Shqipërinë. Së pari, përmes një libri që i ati e kishte në bibliotekë, e më pas në një udhëtim për ta prekur nga afër këtë vend.
“Kur isha 17 vjeç kam ardhur për herë të parë në Tiranë. Ishte viti 1992 dhe kisha miqësi me një familje shqiptare. Më ftuan të kaloja pushimet këtu. Isha akoma studente në Austri, por më ka tërhequr gjithnjë fakti që këtu ka det dhe më shumë diell se në Austri. Për mua ishte një rilindje tjetër, sepse isha larg familjes dhe fati më ndihmoi të njihesha me intelektualë, me shkrimtarë, piktorë, muzikantë. Tashmë Shqipëria është për mua si shtëpi e dytë”, - tregon Grill. E nisur nga përvoja personale, dashuria me një shqiptar emigrant, i cili bëri çmos të merrte pasaportë austriake për të lëvizur lirshëm, e në fund, kur e mori e caktuan të ruante kufirin austriak, Grill ka ndërtuar një roman që rrëfen ngushtësisht marrëdhëniet në një çift, por edhe bartjen e kulturave prej nga vijnë. Vetë e cilëson një roman realist dhe jo absurd. Më parë, Grill ka botuar vëllime me poezi,(disa arrin t’i krijojë edhe shqip), përmbledhje me tregime dhe po fiton terren në letërsinë austriake.
“Letërsia ka qenë ndër interesat e mia të hershme, por udhëtimi në Shqipëri ishte vendimtar. Ishte hera e parë që kam menduar se duhej shkruar seriozisht një libër për periudhën që jetojmë. Për ata që kanë lindur në vitet ’70, ashtu si unë e që kishim mbaruar shkollën në vitet ‘90, kur u hap një pjesë të Europës së mbyllur më parë si edhe Shqipëria, këto vite kanë qenë shumë të rëndësishme. Unë besoj se më kanë formuar si njeri dhe besoj se duhet të shkruhen libra për vitet ’90, jo vetëm për Austrinë”, - ka thënë Grill.
Në të njëjtën kohë me prezantimin e saj në shqip, austriakja është bërë ndërmjetëse e prezantimit të letërsisë shqiptare në publikun gjermanishtfolës. Ka përkthyer nga Luljeta Lleshanaku vëllimin poetik “Fëmijët e natyrës”, nga Mimoza Ahmeti romanin “Gruaja halucinante”, tregime nga Lazër Stani dhe poezi nga Visar Zhiti. Së shpejti një vëllim poetik i saj do të botohet në Austri, ndërsa ka në dorë një tjetër roman mbi marrëdhëniet atë e bir, por të cilin e konsideron të ndryshëm nga ky që i ka sjellë lexuesit shqiptar.
