Dr. Azem Syla u lind më 5 prill 1951, në fshatin Krujë (ish-Kishna Rekë) të komunës së Drenasit. Pas përfundimit të shkollës fillore dhe të mesme ka vazhduar studimet në Universitetin e Prishtinës, ku është diplomuar në Degën e Kimisë.
Ende shumë i ri, duke përjetuar rëndë barrën e robërisë, në familje dhe në jetën e popullit shqiptar, ai ishte edukuar me dashurinë për njerëzit e popullin e tij, duke treguar një ndjeshmëri të lartë për fatin e tij tragjik, i ndarë dhe i persekutuar nga shovinizmi serbomadh. Shqiptarët nuk e deshën zgjedhen jugosllave sepse në bazë kishte sakrifikimin e interesave të tyre. Ishte kjo arsyeja që ata nuk iu bindën asnjëherë asaj.
Së pari, se nuk gëzonin asnjë të drejtë elementare, qoftë për shkollimin e tyre në gjuhën amtare, qoftë për të realizuar të drejtat e tjera njerëzore, apo të drejtat kombëtare.
Së dyti, sepse çdo pakënaqësi e shprehur dënohej me burgosje të rënda shumëvjeçare dhe me pasoja të mëdha jetësore.
Ky fat i keq kolektiv i popullit shqiptar të Kosovës ishte edhe pjesë e fatit jetësor të të riut Azem Syla.
Në vitin 1981, demonstratat e mëdha të studentëve dhe të popullit shqiptar në Kosovë lëkunden për herë të parë seriozisht themelet e ish- Jugosllavisë. Azem Syla, si shumë të rinj të tjerë i përkrahu fuqishëm ato, për këtë ai burgoset dhe dënohet me shumë vjet burg, ku mbahet deri në vitin 1988. Kur del nga burgu, ai nuk i ishte thyer, andaj edhe nuk ishte dorëzuar.
Veprimtarinë atdhetare e vazhdon edhe më me këmbëngulje, prandaj kur filluan ngjarjet e lëvizjeve të mëdha popullore në vitin 1989, ai ishte pjesëmarrës aktiv gjë për të cilën sërish arrestohet dhe mbahet në izolim nga muaji mars deri në muajin gusht të vitit 1989. Nga kjo kohë e deri në vitin 1993 bën punë dhe jetë gjysmë ilegale, kurse nga viti 1994 kalon në ilegalitet të thellë.
Në veprimtarinë e tyre ilegale, si dhe në aksionet e tyre të armatosura, ata kërkonin realizimin e të drejtave të tyre kombëtare dhe njerëzore, pastaj edhe realizimin e të drejtave për vetëvendosje. Këto kërkesa, të ditura edhe historikisht, të cilat i kishin formuluar edhe si obligim forcat që kishin marrë pjesë në Luftën e Dytë Botërore në Konferencën e Bujanit, në dhjetor 1943 dhe janar 1944, tashti ishin bërë pjesë e jetës dhe e veprimtarisë atdhetare të grupeve ilegale.
Në vitet e tetëdhjeta, është njëri ndër themeluesit e Lëvizjes Popullore të Kosovës (LPK-së). Me kohë ishte njëri prej drejtuesve kryesorë të LPK-së, sidomos në sektorin e saj për përgatitjen e luftës së armatosur. Është e ngjeshur veprimtaria e tij në këtë organizatë politiko-ushtarake.
Në fillim të viteve të nëntëdhjeta ishte themelues i grupeve ilegale të armatosura në Kosovë, duke kryer atentate dhe sulme të vazhdueshme mbi stacionet policore, si dhe mbi segmente të strukturave të ndryshme policore të pushtuesit serb. Pra, në këto vite, është ndër themeluesit e strukturave të UÇK-së, rrjedhimisht të grupeve të saj guerile, ngase deri në daljen publike të UÇK-së, kjo ishte formë e veprimtarisë së saj. Po nga këto grupe ilegale të armatosura ishte emëruar Komandant i Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së.
Në nëntor të vitit 1997, kur lëvizja e armatosur me emrin Ushtria Çlirimtare e Kosovës del publikisht, doli nevojë e ngutshme edhe organizimi i saj. Që nga koha kur themelohet Shtabi i Përgjithshëm i UÇK-së, Azem Syla emërohet Komandant i SHP të UÇK-së.
Sa më shumë që armiku vinte duke shtuar forcat ushtarake dhe policore në Kosovë, për ta zhbërë Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës, në një anë dhe për ta dëmtuar deri në shfarosje popullin shqiptar, në anën tjetër, vinte duke u rritur edhe organizimi i mirëfilltë i Luftës së UÇK-së, deri sa arrin që t’i imponohet faktorit ndërkombëtar si forca e vetme për zgjidhjen e problemit të Kosovës në kuadër të zgjidhjes së Çështjes Shqiptare në përgjithësi.
Ushtria Çlirimtare e Kosovës, duke qenë forca kryesore që vendoste për fatin dhe lirinë e Kosovës, merr pjesë në Konferencën Ndërkombëtare për Kosovën që mbahet në Rambuje të Francës. Pjesë e delegacionit të kësaj Konference, në Rambuje dhe në Paris, si Komandant i SHP të UÇK-së ishte edhe Azem Syla.
Gjatë periudhës së funksionimit të Qeverisë së Përkohshme të Kosovës, Azem Syla ishte Ministër i Mbrojtjes.
Që nga themelimi i Partisë Demokratike të Kosovës, Azem Syla është anëtar i kryesisë së këtij subjekt partiak, detyrë që e kryen edhe sot.
Mirëpo, si njeri që krahas idealit të lirisë dhe gatishmërisë që të sakrifikohet për të, Azem Syla kishte edhe një ideal tjetër. Ai asnjëherë, përkundër angazhimeve të tij në jetën ilegale dhe në frontet e luftës çlirimtare, nuk e kishte lënë anash shkollimin dhe thellimin e dijes në fushat që i kishin zgjuar më shumë kureshtje.
Për shkak të rrethanave që mbretëronin në Kosovë deri pas Luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, nuk kishte pasur mundësi që të thellonte më tej dijet e tij në fushën e studimeve të shkencave ekonomike dhe politike.
Kësisoj, në korrik të vitit 2001, i regjistron studimet pasuniversitare, për gradën shkencore Master, në Leibniz University, përkatësisht në Insititutin e Arteve dhe të Shkencës të këtij universiteti, në SHBA, studime nga distanca, siç e kishte të rregulluar ky universitet i njohur, ku diplomon me sukses të shkëlqyeshem në fushën e shkencave politike, më 18 korrik të vitit 2003.
Pas përfundimit të kësaj faze të studimeve, Azem Syla vazhdon studimet për doktoratë, poashtu studime nga distanca, në Universitetin e Leibnizit, në të njëjtin Insititut të Arteve dhe të Shkencës, në SHBA, ku mbaron dhe mbron me sukses të shkëlqyeshëm, tezën e disertacionit të doktoratës në shkencat politike, me temë Politika dhe qeverisja në Kosovë, procesi i statusit final të saj (“Politics and governance of Kosovo, status process, resolving Kosovo’s final status”).
Vlera shkencore e këtij punimi e cila në vetvete përbën dhe lajtmotivin politik të jetës së Dr. Azem Syla, se Kosova nuk mund të ndjekë proceset transformuese të Serbisë, sepse në dobi të popujve përkatës dhe të paqes afatgjate në rajon do të funksiononte një ndarje mes tyre, qoftë edhe me luftë.
E kësaj teze ai i qëndroi deri në fund duke argumentuar nga çdo pikëpamje, historike, ekonomike, diplomatike, politike, kulturore, demografike, etj si dhe ju përkushtua për të realizuar atë në jetë.
Ai kishte bindjen se pavarësia e Kosovës do të shënonte përfundimin e një procesi të gjatë të krijimit të një Evrope të Bashkuar, të lirë dhe paqësore duke realizuar kështu arritjen më të madhe të shekullit të njëzet. Transferimi gradual i integrimit evropian bëri të mundur shndërrimin e Evropës në një zonë paqeje dhe prosperiteti, me kufij të hapur dhe të pakontestueshëm. Evropa u çlirua kështu nga një ngarkesë historike që i sillte asaj destabilizim dhe agresione të përgjakshme. Këto procese përbëjnë mundësinë për të shkrirë nacionalizmat ballkanikë, sidomos nacionalizmin e frikshëm serb, i cili helmoi ambientin e shpirtin jugosllavë gjatë shekullit të kaluar.
Në veprimtarinë shkencore Dr. Azem Syla jep mjaft ide dhe rekomandime për të përballuar situatën e post pavarësisë në Kosovë, duke vazhduar të jetë aktiv në jetën politike të vendit dhe duke u shquar për ndjeshmëri të lartë ndaj emergjencave të vendit.
Për këto dhe arsye të tjera që nuk janë përfshirë në këto shënime të shkurtra, Instituti i Financave i Kosovës, merr vendimin e sipërshënuar.
