Nga Flori
Bruqi
Rreth forumit
“Stërkalla” dhe poetit brilant Valter Lazeri...
http://floripress.blogspot.com/search?q=STERKALA#!/2011/08/ne-gjunjejokurresme-ulenrreth-forumit.html
Dashuria ndaj
Shqipërisë,Kosovës,Iliridës,Luginës së Preshevës etj., është dashuri e
shenjtë, siç është dashuria ndaj nënës, babasë,fëmiut ,gruas, familjes dhe
flamurit.
Mirësevini në toplistën
informative dhe kulturore në gjuhën shqipe “Sterkala”, thekson moderatori
Valter Lazeri… Ky forum I blogosferës shqiptare është ngritur pa dallim feje
vendi ,apo ideje dhe ka si qëllim bashkimin e shqiptarëve nëpër botë, mbrojtjen
e gjuhës shqipe dhe trashgimninë e saj nga brezat që po lindin jashtë trojeve
etnike. Gjithashtu qëllimi i këti forumi është shërimi i plagës shekullore të
shqiptarëve, bashkimin e trojeve tona me Shqipërinë Etnike . Shekujt u lëshuan
gjeraqinat slave mbi trojet tona, duke i coptuar por asnjëherë nuk arritën që
të shuajnë gjuhën e ëmbë shqipe, kulturën e lashtë ilirike .
Në Faqet virtuale “Sterkala”
që Editohet nga Lazër Valteri . shkruajnë fytyrat më të ndritura të kombit tonë
në Internet, Valter Lazeri, Dr.sc.Fatmir Terziu ,Akademik prof.dr.Namik
Shehu,Prof.dr.Eshref Ymeri,poeti prof.Engjëll Koliqi, Merita Bajraktari
McCormack, Ndue Hila, Luigj Shkodrani, Vlashi Fili, Albana M. Lifschin, Kostaq
Duka, Jeton Kelmendi, Vullnet Mato,Nafi Çegrani,Demir M.reshiti,Bedri Halimi,
Alber Zholi, Akademik prof.Mr.sc.Akil Koci,Agim Gashi,Flori Bruqi,Zef
Përgega,Përparim Hysi,Prof.Naim Kelmendi,Reshat Badallaj,prof.dr.Begzat Baliu,
Paul Tedeschini,Ajet Nuro,Riza Lahi,
Agim Bacelli,Prof.dr.Sabile
Basha, Mimoza Enver Dajçi ,Ruf Dragu ,Faruk Myrtaj ,Fritz Radovani, Daniel
Gazulli, Shefqet Dibrani ,Adem Zaplluzha, Kristaq Shabani ,Mimoza Sali,Fatime
Kulli,Keidi Sejdini, Dr.Ismet Hebibi,Faik Miftari,
Fehmi Ramadani ,Thani
Naqo,Prof.dr.Flamur Maloku ,Dr.Gjekë Marinaj,Pal Sokoli,Petraq Kote,Prend
Buzhalla,Sali Mehmeti,Albin Kurti,Sejdi Veseli, Engjëll Shehu,prof.dr.Vedat
Shehu,Vitore Stefa Leka ,Mardena Kelmendi,Përparim Kulla,Partizan Cene,Rexhep
Shahu ,prof.Mr.Ramiz Kelmendi ,Reshat Sahitaj ,Remzi Limani ,Rrustem Geci
,Mexhid Yjvesi ,prof.dr.Jahja Kokaj,Fatos Aliu etj. etj.
Vend prioritar në spektrin e
revistave të mirëfillta shqiptare që respekton kriteriumet profesionale të
gazetarisë evropiane është edhe “Floripress”, paralelisht me të cilën shquhen
Gazeta Kritika, Forumi Shqiptar, Mëmëdheu, , Tribuna Shqiptare, Albemigrant ,
Stublla.com, Teuta shqiptare dhe një varg mediash tjera të rëndësishme që i
japin prioritet letërsisë dhe publicistikës.
Një tribunë interesante është
edhe webi Shqip.dk I drejtuar nga shkrimtari shkodran Luigj Shkodrani me moton:
Kurrë mos e ndalo dashurinë për Shqipërinë, si dhe Fjala e lirë e Dr.Fatmir
Terziut, Dituria e Sokol Demakut, Pashtriku i Sheradin Berishës, " Diplomacia "e
Xhemil Zeqirit, dhe sidomos Zëri i shqiptarëve/Voice of albanians, duke patur
për drejtor Skënder Buçpapajn, një moderator brilant që militon për komunikimin
mbarëshqiptar, duke afruar bashkëpunëtorë me vlera, duke ndikuar për afirmimin e
vlerave shqiptare dhe ndërkombëtare, në të gjitha fushat e jetës letrare,
artistike, shkencore dhe politike....
****
"Pena e artë për çdo
vjet ndahet nga Shoqata e shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë.Ajo synon të jetë
i përvitshme duke u shndërruar në një traditë mes krijuesish që jetojnë në
SHBA.
Në vitin
2003 për tre gjinitë letrare e morrën këtë çmim të lartë letrar e
morren 3 poet shqiptar :
-
Gjekë Marinaj, për librin e tij publicistik të titulluar "Ana tjetër e pasqyrës"2. Naum Prifti, për librin e tij me tregime humoristike të titulluar "As Miço as Muço"3. Valter Lazeri, për librin më të mirë me poezi të titulluar "Shkruar nëpër udhë".
.
Floripress-
për lexuesit e vet kësaj radhe sjell disa poezi brilante nga poeti Valter
Lazeri. Lazeri është vlersuar nga studiuesi shqiptar si një krijues me
shpirt të sinqertë poetik, për vargun e ngjeshur dhe mendimin e kthjellët
.
Poeti i vargjeve “shkruar nëpër
udhë” voli tharmin e vargjeve nga vetë jeta, e cila i la gjurmë të
pashlyeshme jo vetëm me bukuritë, por edhe shqetësimit të vargut që ky poet i
madh i sjellë lexuesit shqiptar.
"Shkruar nëpër udhë" nga
kritika letrare është padyshim një kontribut i madh në lantologjinë e poezinë
shqipe.
Redaksia Floripress,ju sjellë
disa poezi nga vëllimi poetik” "SHKRUAR NEPER
UDHE"( Botimet "Milosao"-Sarandë,Redaktore letrare Zhuliana
Jorganxhi) ...... si dhe disa poezi tjera të
botuara kohë pas kohe në forumin virtual
“Sterkala”...,”Floripress”;”Floart-Press” etj.
KJO MBREMJE.....
Mbas dites me shkel syrin
hena
Kjo mbremje me beri te
marre!
Trazova gjithe vitet e
lena ,
Mes letrave zverdhur
sirtaresh
Aty, ti, jedallga e
cmendur,
qe vjen me ere plot
terbim,
Dhe une nje skemb i
goditur,
Me emrin e vjeter
-.durim.
Te tjera dashuri
kaluam...
Te reja, te fresketa rrine
prane.
Nga larg, ca kenge
zemeruar
Dhe zhurma e dallgeve
cale-cale...
THIKAT
Te ngulura mbi gjoks i
kam,
pa njohur ende mire
jeten.
Me dhembin kur dua t`i
shkul,
Kur pa dashje them te
verteten.
Femij dhe i rritur me
to,
I mbajta si briret
kaprolli.
I shpuar, i care ky
gjoks,
Nje "eh!"ankuar s`e
nxorri.
U rrita,po plakem me
to,
Ne gjunje,jo,kurre,s`me
ulen!
Sme dhembin te gjoksit, qe
shoh,
S`duroj, kur pas shpine m`u
ngulen.
PO TI
C`BEHESH?
Tek prag i vjeter c`do dite
pres...
Lodh gurishtet beje
rremuje.
Sekondes syte gjithemon te
mjere:
prape mushkonja,pellgje me
uje!
Sa larg te dy keshtu u
tretem
U pam nje here si per
merzi.
Ish kohe puthje per
lejleket,
se s`pruri gje per ne te
dy.
Thinjat dhe vitet na
rendojne,
Mbi flok e supe...Ku je
ti?!
Shko nje darke tek vat`r e
ngrohte,
Shkruaj te clodhesh nje
poezi.
TI KUJTOJ
Syperlotur tymosur ne
cigare,
me te ikur,me the ca
fjale:
"S`do te mungojne te ikurit
per fare,
do qash te mbeturit
gjalle"
Dhe keshtu c`do dite te
kujtoj,
Tymosur tani une me
cigare.
Te vdekurit,jane bashke
njesoj,
te gjallet,nuk di ne
c`livadhe?!
DASHURISE
Ne c`dite te
bukur
valle ke
lindur
A c`dite e
"lige''
te lindi ty,
kur brenda rron
e s`del nga
shpirti
mpleksur ashtu
gjithe
"ligesi"?!
.......................
Mpleksur ashtu
gjithe
"ligesi",
ne c`dite te
bukur
linde
ti?!......
TRISHTIM
Ne dritare vazua
lulethare,
Ne porte dy
trendafila
pa jete.
Kalldremi dhe
vija
pa uje...
...ne mur vizatuar
rrekeshiu
Larguar!
Si une dhe shume te
tjere.
Poezitë e Valter
Lazerit janë të sinqerta, të ngjeshura me një mendimin shumë të kthjellët ,që
janë vjelur nga vetë jeta,duke i lënë atij gjurmë të pashlyeshme në bukuritë
e memedheut, shqetësim ky i sjellë pothuaja në çdo varg .. Të gjitha poezitë e
tij që po i editojmë janë padyshim një kontribut i madh në letërsinë
tonë....
Thash.....
Thash per nje cast
...
se isha tek ti.
Ashtu trazuar ne lule e
palma.
...dhe det kishte
plot
gjithe ajo
bukuri.
Ngjanin me ty
Sarande.
Endrrova,
po se munda dot
largesin.
Brenda hotelit "
Venetian"
luks e bukuri.
Ah!
sikur te vinte nje
pulebardhe
te me rrembente
te me fluturonte
larg...........!
...e te me leshonte tek ty
Sarande.
Vullkan shpirti
do behet ky
mall.
Kete nate
Me e bukura e
botes
qe te kam
larg.
.
Lirike
Une nje drite
qe po dridhem
valezes vello bardhe,
ti thermuar
neper shkemb`
shuar une
neper dallge.
Une nje lum
qe vrapoj
ti nje det`
qe me perpin.
Une Sterkala mbi sarande
ti pinella
pa nje ngjyre.
Une pelhure
permbi vale
ti nje storme
qe me perpin
...............
Une nje dritez
qe humbas
ti nje valez
ne lundrim....!
Nata
Nata goditur, hesht.
Me heshtur, sa di ti.
Perrenjeve nje gjak;
(vij,` zhdukur ,mbetur)
pa ngjyre,
perzier gjaku i derdhur.
me te drejten: drejtesi.
Nata; punon
tani!?............
Replike
Nese kjo bote eshte
zvogeluar
Dhe njerezit ndodhen fare
prane,
Te dy ne mbetem te
harruar,
Ashtu si vitet, qe na
ndane
Ne se te gjite ,jetojne
ketu
dhe c`mallen ndoshta me nje
shikim,
Per ne s`ka mbetur me
asgje
Dhe malli tretet pa
kuptim!
LUCIERGANA
Sonte qe hena
zhdukur fare
s`i thele e zeze
nata pus, ne pus;
ku syt
as zemrat s`shohin
fare...!
...eja luciergana....!
Sonte qe nata ka
vargonje.
E shpresat tremben
erresires.
Gris e cirre me xixa
c`mund te cash,
t`i nina nina........
Eja Luciergana!.....!
valter-usa
Shenim ; Luciergana ne (
spanjish Xixellonje)
Vrapo
Ne se ke mbetur ne endrren
time
dhe fle,sic thua,me te
,me nje cader tela thyer,
rrobe shpuar, zbuluar,
mbuluar,pres te vish te me
gjesh.
Nese mesdita s`qesh,fillo
kerko,
si me kerkoje atehere.
Po
ke mbetur
ne endrren time,
Vrapo,
te me gjesh!
nina nina ne (kecua -gjuhe e
vjeter amerika Latine xixellonje)
MBRËMË ISHA DERI
ATY…
Mbrëmë isha deri aty…
Kalova në urat e dritës
hënore.
…deri tek xhamat e dritares
tënde.
Aty , ndenja gjithë
natën.
Të thashë ngadalë ,
në s’ke dëgjuar:
"Naten e mirë!"
Gjithë natën ty duke
shikuar,
syt mbi ty,
si një roje i mirë.
Të pashë kur ëndrrat të
trembnin.
Dorën ta
veja mbi ballë.
Të puthja lehtë ballin
e dilja prapë jashtë.
Tek xhamat e ftohtë
mbeta sa dielli doli
e "mirëmëngjes!"
të thashë…
Ti ike
mes diellit
pa ditur
për të shkuarën natë.
……………………….
Mbrëmë isha deri aty…
Kalova në urat e dritës
hënore,
deri tek xhamat e dritares
tënde,
…aty ndenja…
Aty më ke
çdo natë!
HEJ`or` Osman Taka
... dhe pa vallen tende, mund
te rroje
mund te rroje dhe pse s`me
ftove ne valle.
Vec po doni me tim at`
mos me thoni
s`e s`kercej fare.
...ejani e me shikoni
si hedhe Osmanin ne D.C
Krahet i shtrij deri ne
Konispol
kercej per ju te di.
Eja, o Osman Taka
Ne Lazeraj bene nje valle
Bjer dhe Kozman
Ta djegim fare.
...dhe po s`erdhet,prape kini
ardh`
dhe po su pam, na kini
pare.
Eja Osman Taka
ne valle bjem dhe Kozman.
Kini rrojtur
vite afer
dhe pse kurr s`jeni pare!
... dhe pa vallen tende, mund
te rroje
mund te rroje dhe pse s`me
ftove ne valle.
Vec po doni me tim at`
mos me thoni
se s`di tuajen valle!
NJE
Nje shikim
mjafton,
nje buzeqeshje,
te mbetem skllavi yt.
arrest
ne jete te jeteve,
nje buzeqeshje
mjafton,
nje shikim!
CASTE
S`te prisja
ketute me vije,
Nga mendja thashe
te te heq nje cast.
Me trazove,
me bere te pi cigare,
te futem ne" bar"
a gjithe naten
ta gedhij jashte...
Zbraze mbi
mua
Mbush nje shami me yje
me balte,
me det
dhe eja!
eja, mbi djersen time,
merzine,
lodhjen.
Zbraze mbi mua dhe ik!
ik
e qofsh mire!
"PENA E ARTË
".
Kredoja poetike
e Valter Lazerit në këtë vëllim të dytë është dashuria e pafund
dhe malli i zjarrtë për vendlindjen e tij Sarandën, dashuria për njerëzit e saj,
të cilët ai i takon mbas dhjetë vjet mërgimi.
Ai vjen i mallosur të puthë
tokën mëmë, që e lindi, e rriti dhe e pa një dite buzëplasur tek e linte për një
jetë më të mirë. Shpirti i poetit i ngjan një vullkani, ku shpërthen gjithë ajo
dhimbje e gjithë ai mall përvëlues , ndaj ai merr penën dhe derdh vargje ende pa
prekur tokën e shtrenjtë, aty në avion, mes udhëve qiellore, që e çojnë drejt
dashurisë së tij të madhe, Atdheut dhe shkruan;
Eh,ç’do bëjmë çastin e
parë,
kur të shoh unë syt’ e
tu!
Do t’përpij me mall e
lotë,
do t’gënjej:
"Kam qenë këtu!"
"Për tek ti tani jam
nisur"
Poeti Valter
Lazeri, në këtë vëllim, na paraqitet si një lirik shpirttrazuar dhe
shquhet për një ndjeshmëri të lartë. Siç theksova dhe më lart lajtmotivet dhe
mesazhet kryesore të poetit në këtë vëllim janë ato të dashurisë, mallit për
tokën e tij dhe këto ndjenja janë si të thuash nxitëset kryesore të frymëzimit
të tij . Muza e tij poetike mban dhimbje dhe mall mërgimtari dhe këtë poeti
arrin të na i sjellë me art poetik, me vargjet të tilla si:
Ç’m’u desh që
erdha
trazova plagë…
"Ç’m’u desh që
erdha"
se: Do të vij të të
përpij
me etjen e një djali,që
etohet.
Do ta pi lumin e
tërë,
të tërë detin!
E kush të dojë
Me mua le të
zemërohet!
Pena e poetit pikon dhimbje kur
shkon "të vizitojë" miqtë e tij të dashur tashmë të ikur në botën tjetër, në
varrezat e qytetit. Janë vargje të dala nga shpirti, për humbjen e tyre dhe këtë
çast dhimbje ai ka ditur ta japë me forcë tronditëse me këto vargje:
Dhe sa shumë që ishit
bërë
pas kaq vitesh që kam
munguar!
Kujt t’ia le tani më
parë?
Sa pak lule mbaj ndër
duar.
………………..
Kaq pak lule që
prura,
s’dalin,jo,për çdo
njeri.
Që të gjitha i le tek
porta,
për të gjithë ndez një
qiri.
"Varrezat"
Zëri poetik i Valter
Lazerit bëhet përcjellës i gjithçkaje që i percepton syri, ia ndjen
zemra dhe shpirti i tij i ndjeshëm dhe këtë ai e thotë me vargje të vërteta
poezie.
Poezia e tij është thirrje
jetësore. Ai zhvillon një dialog me Atdheun e tij, njerëzit, kohën,
bashkëkohësit dhe bashkëkombësit e tij. Si poet i dhimbjes njerëzore, mallit,
dashurisë,ai këto ndjenja i bën bazë
ideoemocionale të poezive të
tij. Është i vetdijshëm për ç’ka shkruan.Ndonëse larg vendin të dashur, përsëri
mbetet i lidhur me mijëra fije të padukshme, që nisin udhën nga zemra e tij dhe
këto lidhje shpirtërore me vendlindjen nuk i këput kurrë, pavarësisht nga
mërgimi i tij. Janë këto "udhë zemre", që e kthejnë tek Atdheu si "një fëmijë të
rrallë":
As më linde ti e
dashur,
mbi detin plot
dallgë?
Je ciklon, jam një
varkë,
Që një jetë çaj.
Folmë dhe pse
zemëruar,
pyetmë në jam
gjallë!
Të kam dashur dhe të
dua,
jam fëmijë i rrallë.
"Erdhi
koha"
Në vargjet e këtij poeti ka jo
vetëm frymëzim, por ndizet edhe një pasion i vërtetë poetik. Ai të befason me
vargun e tij plot nerv duke të venë në mendime dhe të jep kënaqësi.Hapësirat
vezulluese të Jonit, ujrat e kaltërt të Sarandës së tij, lëvizin në vargjet e
poetit duke na dhënë me mjeshtri bukuri të peisazhit bregdetar, të ngritura këto
në figura të gjetura,simetafora,krahasimi,epiteti etj.Figuracioni i tij poetik
është i drejtpërdrejtë dhe pa fjalomani artificiale.
Në vargjet e tij figurat janë
befasuese dhe zëri i poetit është një zë i tingëllueshëm e plot ndjeshmëri të
thellë.
Valter
Lazeri ka një poezi meditative, ku rrjedh humanizëm dhe sinqeritet.
Lirika e tij, si shpirti i tij është i trazuar.
Ai, poet i mallosur, që për një
kohë vjen dhe çmallet me njerëzit dhe vendin e tij, papritur para ndarjes
ndjehet i mbushur me mallin që do t’i japë largimi.Atëhere shpirti i poetit
buçet si ai det, pranë të cilit u lind, u rrit, provoi dhimbje dhe gëzimin e
dashurisë së parë, njohu vuajtjen dhe privimet e një jete nën diktaturë dhe në
çastin e ndarjes shkruan:
S’dehet më njeiu i
dehur.
Të falem ty mbytur në
mall.
Mbush një thes me
kujtime
dhe
largohem…tutje…larg!
"Dhe
largohem…tutje…larg!"
Poeti niset nga konkretja, nga
imtësitë dhe çastet e provuara nga jeta, të përjetuara intensivisht dhe di t’i
shndërrojë këto në poezi në mënyrë spontane, ndaj dhe shpesh figurat që ai
përdor të befasojnë me gjetjen e tyre.Herë herë në poezitë e Valter Lazerit
shpërthen me gjithë fuqinë e shpirtit ai pezm, që i mban zemra . Ky pezm kthehet
herë herë në pikëllim dhe poeti ka arsye të jetë i pikëlluar dhe këtë pikëllim
ai arrin ta derdhë në vargje të një bukurie si:
E unë, vapor mbi
det
me një kuvertë
mbushur me
halle,
çdo ditë hamall lodhur në
kockë,
që mbush e zbraz
dhimbje të
madhe.
"Gjurmë
shpirti"
ose:
Qajnë sot me mua gurët e
ftohtë,
me mua qajnë e s’flasin
dot!
"Spiral"
Poeti ynë vihet në mbrojtje të
jetës, të së bukurës dhe mbi të gjitha të njeriut. Nuk mund të lemë pa përmendur
këtu poezi të tilla të shkruara prej tij si "Le të jetë", "Në tavernë me
peshkatarët", "Jeta ime", "Ku?!", "Jam unë",
"Erdhi
koha","Evjeni","Qaj","Djalli vjen i bukur,"Lukovë", "Po ti…" etj.
Me ç’dhimbje të thellë shkruan
ai për atë refugjaten ruse, që ka njohur dikur në Athinë të Greqisë! Shpirti i
poetit nuk mund të rrijë indiferent ndaj tragjdisë së saj dhe shkruan plot
trishtim njerëzor:
Kaq e lodhur, e
trishtuar,
gjithë ëndrrat më
flenë.
A s’jam bij’ e
buzëqeshjës,
që kaq keq më ka
lenë?
"Vetëm"
Vëllimi poetik i Valter
Lazerit, nuk do të ishte i plotë pa ato poezi, të cilat ai i ka thurur me një
ndjenjë shumë të hollë dhe këto janë poezitë kushtuar dashurisë. Në këto poezi
ai shfaqet një djalosh i dashuruar, i cili si poet luan bukur me vargun, që me
të drejtë do ta quanim varg çapkën.Poeti ka bërë shumë mirë që mes vargjeve për
dashurinë ka vendosur në vëllim dhe një nga poezitë e hershme të tij, kur ka
qenë gjimnazist. Kjo është shkruar me një ritëm të bukur të brendshëm dhe mban
zjarrin e vetë moshës së rinise.
Po eja,moj në gjoksin
tim,
aty ku dielli të
shikon,
se fati vjen vetëm
njëherë
dhe prapë si zogu
fluturon!
"Po
eja,moj!"
Poezitë e dashurisër janë
shkruar gjithë pasion poetik dhe kanë një lirizëm sa romantik aq dhe të kohës.
Në to shpirti i poetit derdhet gjithë pasion dhe arrin ta ngrejë artin e tij
poetik në maja të larta. Figurat shpesh ndjekin njëra tjetrën dhe dashuria merr
frymë në to:
Ku je sonte,
që zjarri më është
shuar.
Në zemër të akullit po
digjem,
në thelb të tij
jam duke u
përvëluar.
"Ku je sonte?!"
ose:
Ne puthemi…
Gjithë bota
është në gjoksin
tim!
"Puthje"
Në vëllimin e tij "Bëj stop,
ndez një cigare", poeti Valter Lazëri, jo vetëm nënvizon idenë
mbi të cilën ngre poezinë, por arrin dhe në një përfundim të mendimit të tij
poetik.Ai nuk mbetet në sipërfaqen e gjerave a fenomeneve, për të cilat shkruan,
por depërton thellë në to. Trajton jo vetëm temën e mallit dhe dashurisë për
atdheun e tij, , por me anë të një lirizmi të ndjerë shkruan mbi motive intime,
por edhe sociale. Të gjitha këto, poeti Valter Lazeri, ka ditur
t’i japë me freski metaforash, antiteza, krahasime, epitete e figura të tjera
poetike.
Me këtë vëllim, ai
tregon se ka pasuruar përvojën e tij krijuese jo vetëm me ndjenja, por edhe me
ide, motive e vizione të reja. Pra, vetë libri paraqet një fazë të re të
pjekurisë të këtij autori dhe të përgjegjësisë së tij. Poeti, paraqitet në
evoluim të pandërprerë dhe i mbushur me shprehje të pasura emocionale,thotë
redaktorja e mirënjohur Zhuliana G. Jorganxhi.
Prishtinë,17.08.2011.