Janarët e krenarisë kombëtare shqiptare

Shkruan: Frrok KRISTAJ




Kastriotizmi shqiptar në vepër


Përpjekjet e popullit shqiptar në viset e tyre etnike për liri e pavarësi datojnë shumë shekuj më herët. Historia jonë është e mbushur me shumë ngjarje e data që nuk duhet të harrohen. Por, mbi të gjitha sikur dallohen datat e nëntorëve, që fillojnë me Gjergj Kastriotin, si dhe ato të janarëve, që po ashtu fillojnë Gjergj Kastriotin. Kësaj radhe do të ndalemi te ngjarjet dhe datat e janarëve të shumtë të dhembjes dhe të krenarisë sonë kombëtare.


Kastriotizmi që gjallëron edhe sot


Historia e popullit shqiptar është shumë e pasur me ngjarje të bujshme për liri e pavarësi. Të gjitha ato ngjarje sikur lidhen me emrin e kryeheroit tonë legjendar të Gjergj Gjon Kastriotit - Skënderbeut, i cili para afro gjashtë shekujve bashkoi popullin shqiptar kundër okupatorit turko-otoman dhe luftoi kundër tij.
Vepra madhore e Gjergj Gjon Kastriotit - Skënderbeut, përkatësisht kontributi i tij në çështjen shqiptare, e veçmas në themelimin e shtetit gjithëshqiptar, në themelimin e armatës shqiptare e shumëçka tjetër, por edhe kontributi i tij në mbrojtjen e vendit, në mbrojtjen e civilizimit, të kulturës e të krishterimit arbëro-evropian, bënë që Gjergji ynë i Madh të jetë i vetmi në botë që mban titullin “Atlet i Krishtit”, që atëbotë ia pat dhënë njeriu i parë i botës së krishter - papa. Ndaj, vepra e tij e madhe në nivelin gjithëkombëtar shqiptar dhe në nivelin evropian e botëror, edhe tash pas 543 vjetëve të përjetësisë, i siguroi Gjergj Kastriotit pavdekshmëri të përjetshme.


http://www.botasot.info/img/Mark%20Krasniqi_16.jpg


Në fakt, Gjergj Kastriotin - Skënderbeun e njohu tërë opinioni evropian e botëror si strateg të parë dhe për këtë atij i thurën mburrje e lëvdata shumë e shumë historianë, ushtarakë, shkrimtarë, kompozitorë, piktorë e të tjerë. Deri më tash, pra edhe pas afro gjashtë shekujsh, janë krijuar mbi 1500 vepra kapitale në gjuhën shqipe, latine, italiane, gjermane, angleze, frenge, portugeze, greke, suedeze, spanjolle e shumë të tjera. Në fakt, janë këto lëvdata e mburrje që nuk i përkasin vetëm kryeheroit tonë legjendar Gjergj Kastriotit - Skënderbeut, por i përkasin gjithë popullit shqiptar, që u bashkua me të si në një trup të vetëm.
Kështu u veprua edhe me Gonxhe Bojaxhiun - Nënën Terezen, nëpërmes së cilës na njeh bota dhe për të cilën deri më tash janë shkruar disa qindra vepra të zhanreve të ndryshme dhe në gjuhë të ndryshme të botës.

Gjergj Kastrioti - Skënderbeu ishte figura e vetme historike, madje jo vetëm e historisë sonë kombëtare, që njëkohësisht veproi si strateg largpamës në shumë fusha, si në bashkimin kombëtar, në formimin e vetdijes kombëtare, në shtetformim, në luftë kundër okupatorëve të kohës, në diplomaci, në ngritjen morale të ushtrisë së vet e të kapedanëve të principatave arbërore, në marrëdhëniet ndërfisnore, në kultivimin e traditave kombëtare, si të besës e ndihmës së ndërsjellë e kështu me radhë. Të gjitha këto virtyte të larta të Gjergjit tonë të madh ia patën tërhequr vëmendjen Evropës dhe botës.
Gjergj Kastrioti - Skënderbeu me veprën e vet të madhe frymëzoi popullin shqiptar në kohën e tij, por edhe më vonë brez pas brezi. Vepra e tij frymëzoi për trimëri e guxim për t’u bërë ballë pushtuesve, prej atij turk, prej të cilit u dridh jo vetëm Gadishulli i Ilirisë (i Ballkanit), por edhe Evropa, e deri të ai sllav, prej të cilit po çlirohemi tash të prirë nga stërnipërit e Gjergjit të Madh, breza këta që në shpirt u fle kastriotizmi i fortë shqiptar.
Kryeheroi ynë legjendar i të gjitha kohëve të historisë shqiptare – Gjergj Kastrioti – Skënderbeu, me heronjtë tjerë të kohës së tij, por edhe me të tjerët që u flijuan më vonë për çdo pëllëmbë toke të viseve etnike shqiptare, e të cilët e kishin në gjak ndjenjën e lirisë dhe të sakrificës, shkruan faqet më të ndritshme të historisë sonë deri më tash. Kastriotizmi që edhe sot gjallëron te çdo shqiptar frymëzoi për qëndresë, shpresë e fitore.

Ndaj, ngritja e Flamurit tonë kombëtar, që u bë së pari nga Gjergj Kastrioti më 28 Nëntor të vitit 1443 në Krujë dhe më pastaj në Vlorë, Kaninë, Deçiq, Prishtinë, Tërnoc, Ulqin e vende të tjera, paraqet kastriotizmin shpirtëror shqiptar që shpërthen sa herë e lyp nevoja. Në anën tjetër, ngritja e monumentit të Gjergj Kastriotit nëpër viset shqiptare, si në Krujë, Tiranë, në Prishtinë, Vlladimir (Mal të Zi), në Shkup, Podgoricë Ulqin, Bujanoc e qendra të tjera, paraqet kastriotizmin etnik për brezat e rinj në troje etnike shqiptare.
Kastriotizmi shqiptar, si etno-psikologji shpirtërore kombëtare e popullit tonë historikisht është i lidhur ngushtë me familjet tona, me farefiset tona, me popullin dhe me mbarë viset etnike shqiptare në Ballkan dhe kudo në mërgatën shqiptare në botë.
Dhembja dhe krenaria kombëtare

Gjallërimi i kastriotizmit shqiptar është dëshmi se përpjekjet për bashkim të popullit shqiptar, por edhe ato për çlirim kombëtar gjithmonë janë kultivuar. Historia e kombit tonë është e mbushur me ngjarje të janarëve të shumtë. Por kësaj radhe do t’i dallojmë vetëm disa prej tyre. Përveç atij kur kaloi në amshim Gjergj Kastrioti, ishte janar i kobshëm edhe ai kur okupatori serb dëboi popullatën shqiptare nga trojet e veta etnike në Toplicë, Jabllanicë, Kushumli e Prokuple. Po, ishte janar edhe kur u vra Isa Boletini, ishte janar po ashtu kur u vra edhe Plaku i Malësisë - Bajram Curri… Por ishte po ashtu janar, bile po ashtu 17 (janar i vitit 1982), kur u vranë vëllezërit Jusuf e Bardhosh Gërvalla dhe Kadri Zeka, ishte janar edhe kur u vra Rexhep Mala, Nuhi Berisha, Smajl Hajdari e Musa Hoti. Ishin dy janarë të tjerë të ftohtë (4 janar 1991 dhe 22 janar 1998) kur u rrethua nga forcat serbe familja e Jasharajve të mëdhenj të Prekazit legjendar, por ishte janar, bile data 15 (janar 1999), kur në Reçak të Shtimes u bë masakra mbi shqiptarët që i mbronin pragjet e shtëpive të veta, ngjarje kjo që tronditi botën dhe shpejtoi faktorin ndërkombëtar për mbajtjen e një Konference për Kosovën (Rambuje e Paris) dhe bindi forcat botërore të NATO-s që të shpëtojnë shqiptarët e Kosovës dhe vetë Kosovën nga okupatori serb.

Ka historia jonë kombëtare edhe shumë e shumë janarë të dhembjes, por edhe të krenarisë kombëtare, që u nxitën nga kastriotizmi shpirtëror e kombëtar dhe kështu frymëzuan dhe frymëzojnë…

T’i kujtojmë edhe disa janar...

T’i përkujtojmë disa nga ngjarjet e janarëve të dhembjes dhe të krenarisë sonë kombëtare: Më 17 janar 1468 kaloi në amshim kryeheroi ynë kombëtar Gjergj Kastrioti, në një nga janarët e dhembjes ishte dhe ai kur Serbia okupatore dëboi popullatën shqiptare nga Toplica, Jabllanica, Prokupla e Kushumlia. Në janar u vranë Isa Boletini, Bajram Curri, Jusuf Gërvalla, Kadri Zeka, Bardhosh Gërvalla, Rexhep Mala, Nuhi Berisha, Smajl Hajdari e Musa Hoti. Ishin dy janar të tjerë të ftohtë (3 janar 1991 e 22 janar 1998) kur u rrethua familja e Jasharajve në Prekaz, por ishte dhe 15 janari i vitit 1999 kur në Reçak u bë masakra mbi shqiptarët që mbronin pragun e shtëpisë, ngjarje kjo që tronditi botën… Por ishte edhe 21 janari i vitit 2006 kur u nda nga jeta i Madhi Ibrahim Rugova, përkatësisht 11 janari kur u nda nga jeta Imzot Mark Sopi, por ishte janar edhe kur fashistat serb, në vitin 1921, masakruan popullatën e Gallapit e të Llapit, e në veçanti ata të Prapashticës...