2012-11-26

Gjurmët e një jete të Akademikut Esat Stavileci


Nga Flori Bruqi                                                                                        

Jeta dhe veprimtaria e akademik Esat Stavilecit është përthekuar në shirit filmik nga aktori Jahja Shehu. Dokumentari “Rrugëtimi prijatar” i përmbledhur në rreth 100 minuta është dhënë premierë të shtunën në Gjakovë. Ky është filmi i pestë dokumentar ku shehu portretizon figura të ndryshme të jetës shkencore të Gjakovës. Ndërsa për akademik Stavilecin është bërë me rastin e 70-vjetorit të lindjes dhe 50-vjetorit të karrierës së tij.

“Arsyeja se po merrem me këtë veprimtari është se përvoja ma ka treguar se punëtori i kulturës duhet të merret me atë që e ka afinitet. Dhe e kam marrë guximin që të merrem edhe me film. Arsyeja tjetër është se e forcojmë kujtesën historike për këto personalitete që meritojnë të futen në shiritin filmik dhe të jetojnë më gjatë se që është jeta e tyre”, ka thënë ndër të tjera aktori Shehu me rastin e promovimit të dokumentarit të tij të ri. “Jo vetëm me dokumentarin për Esat Stavilecin, por edhe për figurat e tjera për të cilët kam bërë dokumentarë, dua të kujtoj se Gjakova është djep i njerëzve që i rrit dhe i formëson dhe që japin për kombin”, ka shtuar Shehu.

Por akademik Esat Stavileci pas dokumentarit ka thënë se për të është një gëzim i veçantë.

“Një gëzim i veçantë, sepse me një film dokumentar u fol për jetën dhe veprën time me rastin e 70-vjetorit të lindjes. Filmi përmbledh shumë momente të jetës dhe shumë aspekte të veprimtarisë”, ka shtuar Stavileci. Në 70-vjetorin e lindjes dhe gjysmë shekulli veprimtari shkencore ai vjen me librin e 35-të me radhë. “Gjurmët e një jete”, libri i ri i Stavilecit të shtunën është shpërndarë për të gjithë të pranishmit.


Esat Stavileci lindi më 11 korrik 1942 në Gjakovë, ku edhe përfundoi shkollën fillore dhe atë të mesme. U diplomua në drejtësi në Fakultetin juridik të Universitetit të Prishtinës më 2 korrik 1965.



Po në këtë vit, si njëri prej studentëve më të dalluar të gjeneratës, u zgjodh si asistent për lëndën e së drejtës administrative. Studimet pasuniversitare i përfundoi në Fakultetin juridik të Universitetit të Zagrebit, ndërsa studimet e së drejtës së krahasuar në Fakultetin ndërkombëtar të Strasburgut në Francë, ku mori Diplomën e studimeve të larta të së drejtës së krahasuar, pasi kishte ndjekur katër semestra universitare në fushën e së drejtës ndërkombëtare në Francë, Itali, Holandë dhe në Venezuelë. Mbrojti me sukses doktoraturën në shkenca juridike në Fakultetin juridik të Universitetit të Sarajevës në vitin 1974.


Esat Stavileci ka ushtruar funksione të rëndësishme shoqërore dhe shtetërore, brenda dhe jashtë fakultetit. Ishte prodekan i Fakultetit juridik, drejtor i Entit për Hulumtime juridike, kryeredaktor i revistës shkencore "Përparimi" , kryeredaktor i revistës "E drejta-Pravo", drejtor i studimeve pasuniversitare, shef i Katedrës së shkencave juridiko-politike, ndër themeluesit e "Vjetarit" të Shoqatës së Pavarur të Juristëve të Kosovës, dhe të revistës së parë juridike në gjuhën angleze tek ne. Përveç se në Fakultetin juridik dhe në Fakultetin filozofik, dega e historisë, ligjëroi tema të veçanta edhe në Fakultetin juridik të Tiranës, Sofjes dhe Jenës. Është angazhuar si profesor edhe në Universitetin e Tetovës. Ka marrë pjesë në shumë konferenca brenda dhe jashtë vendit. Është laureat i Shpërblimit të Dhjetorit të Kosovës për vitin 1978. Profesor ordinar është që nga viti 1979. Është anëtar-korrespondent i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Kosovës. Ka botuar shumë artikuj, monografi e studime. Merret me probleme të terminologjisë juridike.
Jeton në Prishtinë, në bashkëshortësi me gruan farmaciste, me të cilën ka dy vajza dhe një djal, të gjithë me fakultet të kryer dhe të punësuar.Asnjëri prej tyre nuk ka “trashëguar” profesionin e tij. Kanë zgjedhur rrugën e vet të specializimit në fusha të tjera të dijes, mjekësi,  menaxhment dhe biznes dhe teknologji informative.
Shprehet të jetë ndier i nderuar sa herë të jetë  ftuar të mbajë fjalime mortore për personalitete të shquara të kombit, si për akademik Gazmend Zajmin, akademik Fehmi Aganin, legjendarin Adem Jasharin, avokatin Bajram Kelmendin, profesorin Bardhyl Qaushin e të tjerë.
Pranon të ketë mësuar prej akademikëve Gazmend Zajmi dhe Fehmi Agani, prandaj  
përsërit me këtë rast mendimin që kishte shprehur akademik Pajazit Nushi, më 23 qershor në Gjakovë, në ceremoninë e shënimit të 65-vjetorit të ditëlindjes së tij:
“ Me mënyrën e trajtimit kompleks të …çështjeve, akademik Esat Stavileci iu është bashkëngjitur pikëpamjeve dhe qëndrimeve juridiko- politike të ndjerit Gazmend Zajmi dhe pikëpamjeve dhe qëndrimeve sociologjike – politikologjike të ndjerit Fehmi Agani. Ky tresh akademikësh… e ka përcaktuar natyrën e çështjes shqiptare, posaçërisht asaj të Kosovës, raportet e kësaj çështjeje nga rrjedhat politike, juridike dhe sociologjike të mendimit shkencor bashkëkohor dhe drejtimin e kërkimit të zgjidhjeve të mundshme paqësore të çështjes shqiptare dhe në kuadrin e saj sidomos të zgjidhjes së asaj të Kosovës”.


ARSIMIMI DHE KUALIFIKIMET:
Doktor i shkencave juridike – administrative.

Diplome e Studimeve të Larta të së Drejtës Krahasimtare.
ANGAZHIME:
Mësimdhënës në Universitetin e Prishtinës dhe ligjërues në disa universitete të tjera (Universiteti Shtetëror i Tetovës, Universiteti i Evropës Juglindore në Tetovë, Universiteti i Tiranës, Universiteti i Jenës, Universiteti i Sofjes, Universiteti Amerikan në Blagoevgrad të Bullgarisë etj.).
Hulumtues në dhjetra projekte shkencore.
Studiues i sistemeve politike, juridike-kushtetuese dhe administrative, i shtetit dhe kombit, i metodologjisë  dhe i terminologjisë.
Hartues i librave universitarë, studimeve shkencore dhe veprave publicistike.
Trajnues i kuadrit në administratën publike.
Eshte laureat i “Shperblimit te Dhjetorit”(1978), “Qytetar Nderi i Gjakoves”(2007),  bartes i titullit  “Imazhi i Intelektualit Shqiptar”(2009) etj.
PËRVOJA PROFESIONALE :
Mësimdhënie mbi dyzetë vjet në universitet.
Eksperiencë studimore në universitetet më prestigjioze të Evropës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Përvojë praktike në institute të administratës publike.
Mbi 1000 paraqitje publike jashtë universitetit mbi Kosovën dhe çështjen shqiptare.
Pjesëmarrje në disa dhjetra  konferenca kombëtare dhe ndërkombëtare.
TRAJNIME TJERA:
Në fushën e mësimdhënies.
Në fushën e hartimit të ligjeve.
Në fushën e metodologjisë së hulumtimit shkencor etj.




Veparat më të njohura:

E VERTETA PER KOSOVEN: ARGUMENTE DHE FAKTE

KUSH IKEN NGA VENDI I KRIMIT,BEN KRIM TE RI.




Nga gjithsej tridhjetekater tituj, po veçojmë ata nga fusha e specializmit:

1.Përgjegjësia politike e titullarëve të funksioneve publike dhe vetëqeverisëse, Instituti i Kërkimeve Juridike dhe Shoqërore, Fakulteti Juridik, Prishtinë, 1978.

2.E drejta administrative, Fakulteti Juridik, Prishtinë, 1981.

3.Administrata në shoqërinë vetëqeverisëse, Shoqata Krahinore për Teori dhe Praktikë 
Administrative, Prishtinë, 1985.

4.Elemente të së drejtës administrative, Fakulteti Juridik, Prishtinë, 1985.

5.Hyrje në shkencat administrative, Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore, Prishtinë, 1997.

6. Nocione dhe parime të administratës publike, aspekte metodologjike dhe shqyrtime krahasimtare, Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës, botimi i parë, Prishtinë 2005 dhe botimi i dytë, Prishtinë, 2007.

7. Shteti- shqyrtime të përgjithshme teorike me vështrim rasti i Kosovës, Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës, 2008.

8. Fjalor shpjegues i termave administrative, Akademia e Shkencave dhe Arteve e Kosovës, Prishtinë, 2010.

Dhjetë librat e fundit :

1. The Albanian Question At The Crossroads of Peaceful Solution, The Independent Association of Lawyers of Kosova, Prishtina, 1995(edhe në shqip).

2. Kosova and Albanians, Between Negation and Independence, The Independent Association of Lawyers of Kosova, Prishtina, 1995.

3. Cështja e Kosovës në veprën e Gazmend Zajmit, Shoqata e Pavarur e Juristëve e Kosovës, Prishtinë, 1997.

4. Në mbrojtje të pavarësisë së Kosovës, Shoqata e Pavarur e Juristëve e Kosovës, Prishtinë, 1998.

5. Kosova nën administrimin ndërkombëtar, Forumi për Iniciativë Demokratike, Gjakovë, 2000.

6. Truths on Kosova, Albanian World Federation, Prishtina, 2000.

7. Vazhdimësia e mendimit për Kosovën dhe çështjen shqiptare, Lidhja Shqiptare në Botë, Prishtinë, Tiranë, Tetovë, 2001.

8. Kosova dhe çështja shqiptare në udhëkryqet e kohës (Political History of the Kosova Issue, Instituti për Studime Bashkëkohore, Universiteti Dardania, Prishtinë, 2005.

9. The Trouth About Kosova, Arguments and Facts in Support of Its Independence, Dardania University, Prishtina, 2007.

10. Rrugetimet dhe labirintet e Kosoves dhe te shqiptareve, Forumi per Iniciative Demokratike, Gjakove, 2009.

Vdiç shkrimtari dhe avokati i njohur dardan Zeqir Berdynaj (1934-2025)

Zeqir A. Berdynaj, u lind më 6 qershor 1934, në Firzë, ish katundi i Ri i komunës së Pejës.  Shkollën fillore dhe të mesmen e kreu në vendli...