Shkruan Flori Bruqi
Ali Podrimja u lind më 1942 në Gjakovë, Kosovë, ku pati një fëmijëri të vështirë.Ali Podrimja është autor i më shumë se dhjetë vëllimeve me poezi dhe mbahet sot nga kritika si përfaqësuesi më tipik i poezisë së sotme shqiptare dhe si një poet me emër dhe në shkallë kombëtare. Botën e vet poetike poeti e artikulon përmes një sistemi figurativ të konsoliduar (veçanërisht me simbolin dhe metaforën) dhe me një shkallë mjaft të lartë ndjeshmërie.
Biografia
Ali Podrimja lindi e u rrit në Gjakovë. Studjoi gjuhë dhe letërsi shqiptare në Universitetin e Prishtinës, ku dhe jeton aktualisht. Periudha vendimtare për formimin shpírtëror dhe intelektual të poetit janë vitet pesëdhjetë. Më 1957 botoi poezinë e parë në revistën "Jeta e Re". Ishin vitet kur shqiptarët në Kosovë përjetonin njërin nga terroret me të egra të pushtuesit serb, kohën e aksionit famëkeq për mbledhjen e armëve dhe të shpërnguljeve më drámatike të përmasave tragjike për Kosovën dhe shqiptarët (rreth treqindmijë të shpërngulur dhunshëm në Turqi). Poeti rritej dhe piqej në këto kushte, në këtë atmosfere agonie, që e kishte mbërthyer Kosovën. Qyteti i Gjakovës, ku kishte lindur dhe shkollohej, qytet me traditë të pasur patriotike, ishte më i godituri nga kjo vërshimë policore e UDB-së serbe. Poeti i përfshirë në këtë përditshmëri ndjeu nevojë të rezistojë, të kundërvihet dhe ta stigmatizojë tërthorazi synimin e pushtuesit:
Qaj rrafshi im i dashur, qaj! (fjala është për rrafshin e Dukagjinit,)
Diellin tënd verbuar e kanë tytat
E vatrat shkimbur deri më një...
Vargjet janë shkëputur nga poemthi lirik ,Hija e tokës", të cilin Ali Podrimja e shkruajti në vitin 1960, kur ishte gjimnazist. Një vit më pas, më 1961, Ali Podrimja botoi përmbledhjen e parë me vargje elegjiake Thirrje. Më pas vijnë përmbledhjet Shamijat e përshëndetjeve (1963), Dhimbë e bukur (1967), Sampo (1969), Torzo (1971) etj., deri në veprën e tij mjeshtërore Lum, lumi, (1982), që shënoi një kthesë në poezinë bashkëkohore kosovare.
Në vitet '80 e '90 ai do të vazhdojë të botojë libra poetikë si Zari, Buzëqeshje në kafaz etj., deri te dy librat në prozë: Burgu i hapur (1998) dhe Harakiri (1999).
Kur për një poet themi se nuk është konvencional, pra është modern, këtë duhet ta kuptojmë kështu: Ali Podrimja e çliron poezinë shqipe nga disa rregulla metrike, siç është: vargu i thurur, apo nga përmbajtjet si fryma apologjike, brohoritëse e poezisë së pasluftës etj. Por, ai vendos parime të tjera krijuese, siç është vargu i lirë, shqiptimi metaforik, gjuha e ironisë, efikase për të shprehur zona më të errëta apo më të fshehta të natyrës së njeriut. Synimi i poetit për t'u fshehur përmes reflekseve ezopike dhe për t'i përcjellë ato, duke shmangur ndalesat e jashtme, e nxjerrin në plan të parë mesazhin dhe në plan të dytë atë pjesë të vlerës artistike që arrihet përmes ritmit dhe euforisë. Me rëndësi është të kuptohet, nëse këto parime poetike të Ali Podrimjes, janë parime të një brezi dhe të një kohe dhe duhet të njihen si përvojë. Pa to nuk mund të kuptohet dhe të zbulohet arti poetik nëpër kohë, sidomos për krijuesit e rinj, poetët e mëdhenj janë shkollë, nga e cila mund të mësojnë; janë përvojat, nga të cilat do të nisin ata të krijojnë parimet e tyre poetike. Poezia e Ali Podrimjes, e përkthyer në shumë gjuhë të huaja, është pranuar e vlerësuar pikërisht për arsye se në thesarin universal të vlerave, hyn bindshëm përmes koloritit të veçantë, përmes botës shpirtërore me individualitetin e vet të formuar, të ndryshëm nga të tjerët.
Publikimin e parë e bëri në vitin 1957 në revistën letrare Jeta e Re kur ishte në gjimnaz.
Rrethanat e vështira politike gjatë viteve ´60 dhe ato familjare më pas, kanë lënë gjurmë të pashlyeshme në poezitë e tij. Vdekja e të birit, Lumit, rezultoi me veprën më të bukur të tij gjer më sot, Lum Lumi.
Poezija e tij ka bërë që poezia shqiptare në tërësi të respektohet në të gjithë trojet shqiptare, si dhe të përkthehet në shumë gjuhë të huaja. Vargu i Podrimjës karakterizohet nga thjeshtësia, rima e padukshme, dhe simbolet e papritura.
Unë, biri yt, Kosovë
Unë, biri yt, Kosovë t'i njoh dëshirat e heshtura,
t'i njoh ëndrrat, erërat e fjetura me shekuj,
t'i njoh vuatjet, gëzimet, vdekjet,
t'i njoh lindjet e bardha, caqet e tuka të kulluara;
ta di gjakun që të vlon në gji,
dallgën kur të rrahë netëve t'pagjumta
e të shpërthej do si vullkan:-
më mirë se kushdo tjetër të njoh, Kosovë.
Unë biri yt.
Ardhesi.
Dikush trenisht nget ta shkimbe shkendijen e ballit tim
dhe syte e tu.
Dikush trenisht m'i kall rrembat e trupit
e nje nga nje mi vret zogjt.
Dikush prej agimit n'agim, prej munzgut ne muzg
veten kaperdine buze nje uji te madh.
une e une ende emrin s'ia mesova nje dite me
bubullime hyre ne kullen time.
REVULUCIONET
Drini i Bardhe:kuq, kuq, kuq...
Qeni im leh
qiellin don ta perbij.
Qeni im i bardhe,
qeni im i zi,
pa dhembe e sy.
Drini i Bardhe:kuq, kuq, kuq...
Zogu im
ne kupe te qiellit
eshte ngritur.
Nje nate nga netet pa gjume.
Zgjohu, Kosove! Zgjohu , nena ime e dashur,
balli dhe emri im i shkelur.
Zgjohu, oj. A po e ndjen vajin tim?
a po e sheh si ti kam ngulur syte
mu ne zemer, mu ne shpirt.
si ti kam hedhur duart rreth belit
per te t'perqafur une ashti yt?
Zgjohu, Kosove!
Nga deget e mija te thyera kush po bahet,
kete vater , kush po e le?
C'jane keto gjurme gjaku qe po shtohen
neper fytyren tende,
keto varre e murana qe po sillen verdalle
rreth shtepise sime?
Zgjohu Kosove, nena ime e dashur,
balli dhe emri im i shkelur,
zgjohu, Kosove!
Sonte vetem mbeta e
ne dore te oborrit me askush s'po me troket,
askush me, thua vdekur jam e harruar
ne keto troje e suka gjaku.
Thua me eshte shkimbur hisja
e mbyllur dera e konakut...
Zgjohu , Kosove, flake e hershme e ashtit tim t'pelcitur.
Bota ne ty le te kallet.
LUM LUMI
A thua eshte dita jote e fundit ne spital
do t'i biem deri ne fund a thua
edhe kesaj dite te lodhur ne oren e familjes.
Nuk te kam share as nuk te kam rene kurre
vetem te kam thene;Ai ne hapsi atje larg jam Une.
Ne jete, ne art vrasesit me te medhenj jane frikacaket.
mjeshteria e tyre; gjuajtja ne gabime, dhelperia.
Ti meso te duash vogelush. Ti meso te ecesh me kembet e tua
mbi te keqen mbi te miren, mendo me koken tende
kurre mos peshtyj ne dashuri, as ne pleh;
Mallkim i fisit.
Shkolla jote antike; te dish te celesh deren e shtepise
ne cdo kohe,
te dish te thuash fjalen kur duhet thene.
Urrejtja eshte me e rende se vrasja.
Me dite me shikon nga krevati i vjeter;spitali teper i vogel
per dhimbjet e tua
per shtate plaget e tua
per ditet, per netet e tua plot klithje.
spitali teper i vogel
i vogel teper spitali
nen te Danubi i thelle e i kalter.
A thua tere jeten do te na vije era jod
semundje , murtaje
do peshtyjme gjak e vrer,
a thua tere jeten t'i dezifektojme plackat, enderrat, fjalet.
A thua edhe kete dite do ta kalojme ne spital.
Te shikoj; ne syrin tend flaka, etja, qielli,
ne syrin tend asnje dredhi, asnje mllef
pastertia e syrit tend me ka perbire te terin.
Ne fund te syrit tend
hap fatin tim te kobshem.
Ai nuk jam Une
Ai nuk je TI
Kush jam, kush je?
Syri yt mbyllet, dhe frengjia ne Kulle.
Poezia me e bukur ende s'eshte shkruar
as do te shkruhet
perderisa zhytesit ende jetojne
Vogelushi im, thellesia mashtron, vetem largon nga e verteta
dhe cdo fund eshte tragjik.
Po c'ka aty poshte ne materie
Miu i Bardhe, antimateria.
Do te vije koha kur do te me hapesh si nje liber
te vjeter psalmesh
kur do te mesoj te ecesh neper pluhurin tim
por koha ecen shpesh here ne shpine te breshkes.
A thua na u sosen fjalet, kenget,
na mundi enderra, udha,
a thua edhe kjo dite po na le me shpirt nder dhembe.
Ti je me i madh, vogelush, me i forte se ky spital
per inat kete dite ta sosim deri ne fund.
Lum Lumi.
Nuk kam bere kurregje per Lumin
E pranoj nuk kam qene i qete asnjehere
kam bere njemije e nje te zeza per te jetuar.
e di lagjia e Bajram Currit, e di lagjia e Cullakeve
e kam prishur qetesine kur me eshte pritur
kam thyer dritare kam thyer drunj
kam shterrur kroje
ne pusa te Drinit, sic thote i cmenduri i kodres se henes
kam kercyer nga Ura e Shenjte(mjere ai qe s'ka pasur kurre ne jete nje Ure te Shenjet)
ne fyt kohes i kam mbetur,shihni si shkumbon,
degjoni si turfullon
per shkak te miresjelljes, plehin asnjehere nuk kam nxjerre jashte
Lumin kurre nuk e kam degjuar deri ne fund
fjalen, kengen, vajin s'e kam lene ta kryeje
shpirtin ia kam prure ne maje te hundes
me shantazhe, me kercenime ia kam helmuar femijerine
nenen ia kam share , ia kam share fisin, zotin
per veshi e kam nxjerre nga shkolla, nga loja
neper shtepi e kam ndjekur si i cmendur
E pranoj, Lumi ka shkuar me larg; nuk ka pasur komplekse fare
askujt nuk i eshte perkulur, vete zotyne ka qene
ka thyer dritare me shume se une lule e ka bere ulpianen
me mire e njeh asfalti i nxehte.
kurre nje rruge nuk eshte shtegu te ri
per te Bota nuk ka filluar as nuk ka mbaruar ne Gjakove.
ka qene me koke forte se une, disa here eshte pergjakur
(per te verteten u zura o baba, e nuk e shihja sa kohe)
nuk ka qene i kenaqur me qetesi ne shtepi
te rrije, nje dritare cel vazhdimisht ka kerkuar
pa i rene ne fund kurre nuk ka pasur zakon ta mbylle perrallen
as c'sheh ne enderr te shkruaje, te vizatoje,
aq shume e ka enderruar bukendoren, sa dhembet i ka thyer
neper vjershat kosovarce
me ka dashur me shume se une ate
nuk me ka denoncuar per mall te botes
ajo qe flitet per te nuk eshte e vertete
ne bixhoz asgje nuk ka lene.....
......
Vetem ose Hamlet i semure
Pak po më jep, jeta ime,
e tepër po lyp nga Unë.
Të të jap s'mundem më tepër,
se sa të të ngre në këmbë.
S'mundem më tepër se sa të të jap emër,
se sa të të mësoj të ecësh
kah e vërtetë, kah njerëzit,
se sa kohën time për ta falur,
durimin e gurit, zjarrin, kaltrinë.
S'mundem më tepër të të jap
e ti tepër po lyp nga Unë.
Ne mes të verbërve vetëm jam,
në mes të hijeve, perëndive.
Vetëm para vetvetes e hapësisë e murit,
para dashurisë e urrejtjes vetëm.
Po ti tepër po lyp nga Unë
e pak pu më jep, jeta ime.
0 Hamlet, o Harnlet, po vijnë
mjekët me mantele të bardha,
me mantele të zeza po vijnë,
për të të shëruar, kokë e pafjetur e botës.
|
Ali Podrimja u lind më 1942 në Gjakovë, Kosovë, ku pati një fëmijëri të vështirë.Ali Podrimja është autor i më shumë se dhjetë vëllimeve me poezi dhe mbahet sot nga kritika si përfaqësuesi më tipik i poezisë së sotme shqiptare dhe si një poet me emër dhe në shkallë kombëtare. Botën e vet poetike poeti e artikulon përmes një sistemi figurativ të konsoliduar (veçanërisht me simbolin dhe metaforën) dhe me një shkallë mjaft të lartë ndjeshmërie.
Biografia
Ali Podrimja lindi e u rrit në Gjakovë. Studjoi gjuhë dhe letërsi shqiptare në Universitetin e Prishtinës, ku dhe jeton aktualisht. Periudha vendimtare për formimin shpírtëror dhe intelektual të poetit janë vitet pesëdhjetë. Më 1957 botoi poezinë e parë në revistën "Jeta e Re". Ishin vitet kur shqiptarët në Kosovë përjetonin njërin nga terroret me të egra të pushtuesit serb, kohën e aksionit famëkeq për mbledhjen e armëve dhe të shpërnguljeve më drámatike të përmasave tragjike për Kosovën dhe shqiptarët (rreth treqindmijë të shpërngulur dhunshëm në Turqi). Poeti rritej dhe piqej në këto kushte, në këtë atmosfere agonie, që e kishte mbërthyer Kosovën. Qyteti i Gjakovës, ku kishte lindur dhe shkollohej, qytet me traditë të pasur patriotike, ishte më i godituri nga kjo vërshimë policore e UDB-së serbe. Poeti i përfshirë në këtë përditshmëri ndjeu nevojë të rezistojë, të kundërvihet dhe ta stigmatizojë tërthorazi synimin e pushtuesit:
Qaj rrafshi im i dashur, qaj! (fjala është për rrafshin e Dukagjinit,)
Diellin tënd verbuar e kanë tytat
E vatrat shkimbur deri më një...
Vargjet janë shkëputur nga poemthi lirik ,Hija e tokës", të cilin Ali Podrimja e shkruajti në vitin 1960, kur ishte gjimnazist. Një vit më pas, më 1961, Ali Podrimja botoi përmbledhjen e parë me vargje elegjiake Thirrje. Më pas vijnë përmbledhjet Shamijat e përshëndetjeve (1963), Dhimbë e bukur (1967), Sampo (1969), Torzo (1971) etj., deri në veprën e tij mjeshtërore Lum, lumi, (1982), që shënoi një kthesë në poezinë bashkëkohore kosovare.
Në vitet '80 e '90 ai do të vazhdojë të botojë libra poetikë si Zari, Buzëqeshje në kafaz etj., deri te dy librat në prozë: Burgu i hapur (1998) dhe Harakiri (1999).
Kur për një poet themi se nuk është konvencional, pra është modern, këtë duhet ta kuptojmë kështu: Ali Podrimja e çliron poezinë shqipe nga disa rregulla metrike, siç është: vargu i thurur, apo nga përmbajtjet si fryma apologjike, brohoritëse e poezisë së pasluftës etj. Por, ai vendos parime të tjera krijuese, siç është vargu i lirë, shqiptimi metaforik, gjuha e ironisë, efikase për të shprehur zona më të errëta apo më të fshehta të natyrës së njeriut. Synimi i poetit për t'u fshehur përmes reflekseve ezopike dhe për t'i përcjellë ato, duke shmangur ndalesat e jashtme, e nxjerrin në plan të parë mesazhin dhe në plan të dytë atë pjesë të vlerës artistike që arrihet përmes ritmit dhe euforisë. Me rëndësi është të kuptohet, nëse këto parime poetike të Ali Podrimjes, janë parime të një brezi dhe të një kohe dhe duhet të njihen si përvojë. Pa to nuk mund të kuptohet dhe të zbulohet arti poetik nëpër kohë, sidomos për krijuesit e rinj, poetët e mëdhenj janë shkollë, nga e cila mund të mësojnë; janë përvojat, nga të cilat do të nisin ata të krijojnë parimet e tyre poetike. Poezia e Ali Podrimjes, e përkthyer në shumë gjuhë të huaja, është pranuar e vlerësuar pikërisht për arsye se në thesarin universal të vlerave, hyn bindshëm përmes koloritit të veçantë, përmes botës shpirtërore me individualitetin e vet të formuar, të ndryshëm nga të tjerët.
Publikimin e parë e bëri në vitin 1957 në revistën letrare Jeta e Re kur ishte në gjimnaz.
Rrethanat e vështira politike gjatë viteve ´60 dhe ato familjare më pas, kanë lënë gjurmë të pashlyeshme në poezitë e tij. Vdekja e të birit, Lumit, rezultoi me veprën më të bukur të tij gjer më sot, Lum Lumi.
Poezija e tij ka bërë që poezia shqiptare në tërësi të respektohet në të gjithë trojet shqiptare, si dhe të përkthehet në shumë gjuhë të huaja. Vargu i Podrimjës karakterizohet nga thjeshtësia, rima e padukshme, dhe simbolet e papritura.
Unë, biri yt, Kosovë
Unë, biri yt, Kosovë t'i njoh dëshirat e heshtura,
t'i njoh ëndrrat, erërat e fjetura me shekuj,
t'i njoh vuatjet, gëzimet, vdekjet,
t'i njoh lindjet e bardha, caqet e tuka të kulluara;
ta di gjakun që të vlon në gji,
dallgën kur të rrahë netëve t'pagjumta
e të shpërthej do si vullkan:-
më mirë se kushdo tjetër të njoh, Kosovë.
Unë biri yt.
Ardhesi.
Dikush trenisht nget ta shkimbe shkendijen e ballit tim
dhe syte e tu.
Dikush trenisht m'i kall rrembat e trupit
e nje nga nje mi vret zogjt.
Dikush prej agimit n'agim, prej munzgut ne muzg
veten kaperdine buze nje uji te madh.
une e une ende emrin s'ia mesova nje dite me
bubullime hyre ne kullen time.
REVULUCIONET
Drini i Bardhe:kuq, kuq, kuq...
Qeni im leh
qiellin don ta perbij.
Qeni im i bardhe,
qeni im i zi,
pa dhembe e sy.
Drini i Bardhe:kuq, kuq, kuq...
Zogu im
ne kupe te qiellit
eshte ngritur.
Nje nate nga netet pa gjume.
Zgjohu, Kosove! Zgjohu , nena ime e dashur,
balli dhe emri im i shkelur.
Zgjohu, oj. A po e ndjen vajin tim?
a po e sheh si ti kam ngulur syte
mu ne zemer, mu ne shpirt.
si ti kam hedhur duart rreth belit
per te t'perqafur une ashti yt?
Zgjohu, Kosove!
Nga deget e mija te thyera kush po bahet,
kete vater , kush po e le?
C'jane keto gjurme gjaku qe po shtohen
neper fytyren tende,
keto varre e murana qe po sillen verdalle
rreth shtepise sime?
Zgjohu Kosove, nena ime e dashur,
balli dhe emri im i shkelur,
zgjohu, Kosove!
Sonte vetem mbeta e
ne dore te oborrit me askush s'po me troket,
askush me, thua vdekur jam e harruar
ne keto troje e suka gjaku.
Thua me eshte shkimbur hisja
e mbyllur dera e konakut...
Zgjohu , Kosove, flake e hershme e ashtit tim t'pelcitur.
Bota ne ty le te kallet.
LUM LUMI
A thua eshte dita jote e fundit ne spital
do t'i biem deri ne fund a thua
edhe kesaj dite te lodhur ne oren e familjes.
Nuk te kam share as nuk te kam rene kurre
vetem te kam thene;Ai ne hapsi atje larg jam Une.
Ne jete, ne art vrasesit me te medhenj jane frikacaket.
mjeshteria e tyre; gjuajtja ne gabime, dhelperia.
Ti meso te duash vogelush. Ti meso te ecesh me kembet e tua
mbi te keqen mbi te miren, mendo me koken tende
kurre mos peshtyj ne dashuri, as ne pleh;
Mallkim i fisit.
Shkolla jote antike; te dish te celesh deren e shtepise
ne cdo kohe,
te dish te thuash fjalen kur duhet thene.
Urrejtja eshte me e rende se vrasja.
Me dite me shikon nga krevati i vjeter;spitali teper i vogel
per dhimbjet e tua
per shtate plaget e tua
per ditet, per netet e tua plot klithje.
spitali teper i vogel
i vogel teper spitali
nen te Danubi i thelle e i kalter.
A thua tere jeten do te na vije era jod
semundje , murtaje
do peshtyjme gjak e vrer,
a thua tere jeten t'i dezifektojme plackat, enderrat, fjalet.
A thua edhe kete dite do ta kalojme ne spital.
Te shikoj; ne syrin tend flaka, etja, qielli,
ne syrin tend asnje dredhi, asnje mllef
pastertia e syrit tend me ka perbire te terin.
Ne fund te syrit tend
hap fatin tim te kobshem.
Ai nuk jam Une
Ai nuk je TI
Kush jam, kush je?
Syri yt mbyllet, dhe frengjia ne Kulle.
Poezia me e bukur ende s'eshte shkruar
as do te shkruhet
perderisa zhytesit ende jetojne
Vogelushi im, thellesia mashtron, vetem largon nga e verteta
dhe cdo fund eshte tragjik.
Po c'ka aty poshte ne materie
Miu i Bardhe, antimateria.
Do te vije koha kur do te me hapesh si nje liber
te vjeter psalmesh
kur do te mesoj te ecesh neper pluhurin tim
por koha ecen shpesh here ne shpine te breshkes.
A thua na u sosen fjalet, kenget,
na mundi enderra, udha,
a thua edhe kjo dite po na le me shpirt nder dhembe.
Ti je me i madh, vogelush, me i forte se ky spital
per inat kete dite ta sosim deri ne fund.
Lum Lumi.
Nuk kam bere kurregje per Lumin
E pranoj nuk kam qene i qete asnjehere
kam bere njemije e nje te zeza per te jetuar.
e di lagjia e Bajram Currit, e di lagjia e Cullakeve
e kam prishur qetesine kur me eshte pritur
kam thyer dritare kam thyer drunj
kam shterrur kroje
ne pusa te Drinit, sic thote i cmenduri i kodres se henes
kam kercyer nga Ura e Shenjte(mjere ai qe s'ka pasur kurre ne jete nje Ure te Shenjet)
ne fyt kohes i kam mbetur,shihni si shkumbon,
degjoni si turfullon
per shkak te miresjelljes, plehin asnjehere nuk kam nxjerre jashte
Lumin kurre nuk e kam degjuar deri ne fund
fjalen, kengen, vajin s'e kam lene ta kryeje
shpirtin ia kam prure ne maje te hundes
me shantazhe, me kercenime ia kam helmuar femijerine
nenen ia kam share , ia kam share fisin, zotin
per veshi e kam nxjerre nga shkolla, nga loja
neper shtepi e kam ndjekur si i cmendur
E pranoj, Lumi ka shkuar me larg; nuk ka pasur komplekse fare
askujt nuk i eshte perkulur, vete zotyne ka qene
ka thyer dritare me shume se une lule e ka bere ulpianen
me mire e njeh asfalti i nxehte.
kurre nje rruge nuk eshte shtegu te ri
per te Bota nuk ka filluar as nuk ka mbaruar ne Gjakove.
ka qene me koke forte se une, disa here eshte pergjakur
(per te verteten u zura o baba, e nuk e shihja sa kohe)
nuk ka qene i kenaqur me qetesi ne shtepi
te rrije, nje dritare cel vazhdimisht ka kerkuar
pa i rene ne fund kurre nuk ka pasur zakon ta mbylle perrallen
as c'sheh ne enderr te shkruaje, te vizatoje,
aq shume e ka enderruar bukendoren, sa dhembet i ka thyer
neper vjershat kosovarce
me ka dashur me shume se une ate
nuk me ka denoncuar per mall te botes
ajo qe flitet per te nuk eshte e vertete
ne bixhoz asgje nuk ka lene.....
......
Vetem ose Hamlet i semure
Pak po më jep, jeta ime,
e tepër po lyp nga Unë.
Të të jap s'mundem më tepër,
se sa të të ngre në këmbë.
S'mundem më tepër se sa të të jap emër,
se sa të të mësoj të ecësh
kah e vërtetë, kah njerëzit,
se sa kohën time për ta falur,
durimin e gurit, zjarrin, kaltrinë.
S'mundem më tepër të të jap
e ti tepër po lyp nga Unë.
Ne mes të verbërve vetëm jam,
në mes të hijeve, perëndive.
Vetëm para vetvetes e hapësisë e murit,
para dashurisë e urrejtjes vetëm.
Po ti tepër po lyp nga Unë
e pak pu më jep, jeta ime.
0 Hamlet, o Harnlet, po vijnë
mjekët me mantele të bardha,
me mantele të zeza po vijnë,
për të të shëruar, kokë e pafjetur e botës.
Deftore
Kushedi prej kah kish ardhur, prej ciles kohe
...........................kish pikur i panjohuri,
me nje koke ne shpate
me nje sy qorr,
vorr.
Si mund te jetohet ketu, kish pas pyetur,
po si jo madheri k'in thene Ata,
po guri
unur k'in shtuar Ata me brince ne duar.
Dhe guri sa cel e mshel syte ish care nga nje rrenje
.................................................. ....e padukshme.
Shtate dryra, shtate net e shtate dite s'in celur
.......................................as mbyllur ne kulle.
Po uji, kah rrjedh uji,
uji, madheri k'in qeshur Ata:po uji e rrit kete
....................................gur mbi koken mur.
I panjohuri konak e me konak ish endur
me nje koke ne shpate
me nje sy qorr,
vorr.
Nje nate me shi kish pas pyetur pastaj per zjarr,
s'dime c'eshte zjarri k'in thene Ata.
Dhe kish vetuar ne male
kish djgur
ne fusha.
Kushedi prej kah, prej cilit det kish fryre
.................................nje stuhi atehere.
Shi kish rene e toka thare prej thatesise,
cope e grime bere qielli prej shpatave, prej
.................................................. .thundrave.
Te panjohurin thone se juga e kish kaperdire,
thone se veriu gjurmet ia kish fshire.
Nje mot me pjalme ia kish behur nje udhetar
...................................i cale me nje gomar.
Prej cfare semundjesh vuajne,
cfare emra iu ngjisin femijeve, kafsheve
kish pas pyetur gjithecka, kish pas pyetur, o zot
ne nje kohe te pakohe. Ata k'in treguar malet.
Atje ka gjarperinj kish pas thene udhetari,
ka, madheri, po nuk na hane , k'in thene Ata.
Po c'beni atje lart, kish pas pyetur pastaj udhetari,
rrime me zogj, rrime me ujq, k'in thene Ata.
e te pragu i kulles kish plasur gomari nga marazi.
Udhetarin e cuditshem
e k'in kerkuar ne male e k'in kerkuar ne fusha,
sot as mot s'e k'in gjetur
as zjarri s'ish shuar nder prita.
Pastaj kish ardhur sulltani.
Oh vdekje, si te mbane kulla brende!
Sullatani kish shkuar, kish ardhur krali,
krali kish shkuar, kish ardhur i biri i sulltanit.
kalit i k'in dhene emer e driten e syrit harruar,
.................................................. ...............medet.
Kohet prap 'in nderruar ne gur e plakur ne mur
........................................dhe dritaret 'in mbyllur
........................................e hapur
........................................ne nje perralle.
Nje dite per nje dite
Ata s'in ngjitur ne male,s'kin rene ne fusha
ne sy qiellin e k'in fhshehur
dheun nder kembe.
Pas shume e shume vitesh kish pas ardhur nje
.................................................. ......................tregtar,
gjithecka kish pas shitur e blere ai i gjore, i padore.
Kish pas pyetur per iks semundje,
.....................................per enderra, emra.
Ata k'in qeshur, k'in luajtur rroten e motmotit
dhe prap termete k'in ndodhur
.........................................e mullinjte
.................................................. .....bluar.
k'in kaluar dite e k'in kaluar vite, k'in kaluar
.................................................. ...shekuj e nje vere
Nje djalosh me fyell peshe kish cuar Gjakun,
peshe kish cuar Valen.
brigje, ne dore iu paca!
...........................kish pikur i panjohuri,
me nje koke ne shpate
me nje sy qorr,
vorr.
Si mund te jetohet ketu, kish pas pyetur,
po si jo madheri k'in thene Ata,
po guri
unur k'in shtuar Ata me brince ne duar.
Dhe guri sa cel e mshel syte ish care nga nje rrenje
.................................................. ....e padukshme.
Shtate dryra, shtate net e shtate dite s'in celur
.......................................as mbyllur ne kulle.
Po uji, kah rrjedh uji,
uji, madheri k'in qeshur Ata:po uji e rrit kete
....................................gur mbi koken mur.
I panjohuri konak e me konak ish endur
me nje koke ne shpate
me nje sy qorr,
vorr.
Nje nate me shi kish pas pyetur pastaj per zjarr,
s'dime c'eshte zjarri k'in thene Ata.
Dhe kish vetuar ne male
kish djgur
ne fusha.
Kushedi prej kah, prej cilit det kish fryre
.................................nje stuhi atehere.
Shi kish rene e toka thare prej thatesise,
cope e grime bere qielli prej shpatave, prej
.................................................. .thundrave.
Te panjohurin thone se juga e kish kaperdire,
thone se veriu gjurmet ia kish fshire.
Nje mot me pjalme ia kish behur nje udhetar
...................................i cale me nje gomar.
Prej cfare semundjesh vuajne,
cfare emra iu ngjisin femijeve, kafsheve
kish pas pyetur gjithecka, kish pas pyetur, o zot
ne nje kohe te pakohe. Ata k'in treguar malet.
Atje ka gjarperinj kish pas thene udhetari,
ka, madheri, po nuk na hane , k'in thene Ata.
Po c'beni atje lart, kish pas pyetur pastaj udhetari,
rrime me zogj, rrime me ujq, k'in thene Ata.
e te pragu i kulles kish plasur gomari nga marazi.
Udhetarin e cuditshem
e k'in kerkuar ne male e k'in kerkuar ne fusha,
sot as mot s'e k'in gjetur
as zjarri s'ish shuar nder prita.
Pastaj kish ardhur sulltani.
Oh vdekje, si te mbane kulla brende!
Sullatani kish shkuar, kish ardhur krali,
krali kish shkuar, kish ardhur i biri i sulltanit.
kalit i k'in dhene emer e driten e syrit harruar,
.................................................. ...............medet.
Kohet prap 'in nderruar ne gur e plakur ne mur
........................................dhe dritaret 'in mbyllur
........................................e hapur
........................................ne nje perralle.
Nje dite per nje dite
Ata s'in ngjitur ne male,s'kin rene ne fusha
ne sy qiellin e k'in fhshehur
dheun nder kembe.
Pas shume e shume vitesh kish pas ardhur nje
.................................................. ......................tregtar,
gjithecka kish pas shitur e blere ai i gjore, i padore.
Kish pas pyetur per iks semundje,
.....................................per enderra, emra.
Ata k'in qeshur, k'in luajtur rroten e motmotit
dhe prap termete k'in ndodhur
.........................................e mullinjte
.................................................. .....bluar.
k'in kaluar dite e k'in kaluar vite, k'in kaluar
.................................................. ...shekuj e nje vere
Nje djalosh me fyell peshe kish cuar Gjakun,
peshe kish cuar Valen.
brigje, ne dore iu paca!
NJË NATË NGA NETET PA GJUMË
Zgjohu Kosovë!Zgjohu nëna ime e dashur,
balli dhe emri im i shkelur,
zgjohu,oj!A po e ndien vajin tim?
A po sheh si ti kam ngulur sytë
mu në zemer,mu në shpirt,
si t`i kam hedhur duart rreth belit
per të përqafuar unë, ashti yt?
Zgjohu,Kosovë!
Nga degët e mia të thyera kush po dahet,
këtë cater kush po e le?
Ç`janë keto gjurmë gjaku që po shtohen
nëper fytyren tende,
këto varre e murana qe po sillen vërdallë
rrethë shtëpisë sime?...
Zgjohu, Kosovë!Zgjohu, nëna ime e dashur,
balli dhe emri im i shkelur,
Zgjohu, Kosovë!...
Sonte vëtem mbeta e
në derë të oborrit askush s`po me troket,
askush më, thua vdekur jam e harruar
Në keto troje e suka gjaku.
Thua më është shkrimbur hisja
e mbyllur dera e konakut.....
Zgjohu, Kosovë, flakë e hershme e ashtit tim
t`pelcitur.
Bota në ty le të kallet!
Zgjohu Kosovë!Zgjohu nëna ime e dashur,
balli dhe emri im i shkelur,
zgjohu,oj!A po e ndien vajin tim?
A po sheh si ti kam ngulur sytë
mu në zemer,mu në shpirt,
si t`i kam hedhur duart rreth belit
per të përqafuar unë, ashti yt?
Zgjohu,Kosovë!
Nga degët e mia të thyera kush po dahet,
këtë cater kush po e le?
Ç`janë keto gjurmë gjaku që po shtohen
nëper fytyren tende,
këto varre e murana qe po sillen vërdallë
rrethë shtëpisë sime?...
Zgjohu, Kosovë!Zgjohu, nëna ime e dashur,
balli dhe emri im i shkelur,
Zgjohu, Kosovë!...
Sonte vëtem mbeta e
në derë të oborrit askush s`po me troket,
askush më, thua vdekur jam e harruar
Në keto troje e suka gjaku.
Thua më është shkrimbur hisja
e mbyllur dera e konakut.....
Zgjohu, Kosovë, flakë e hershme e ashtit tim
t`pelcitur.
Bota në ty le të kallet!
Emrin e ka Dashuri
Per kete toke gjaku ka rrjedhur e prinderit tane
kryet e kane lene; kambana te medha kane mbetur
ne jeten tone per kete toke ata qe nuk jane me -
e ju si te doni quajeni kete toke - muze emrin e ka,
dashuri emrin e ka; o si te doni quajeni
por asnje fjale te keqe per prinderit tane,
njerez te mire, asnje fjale, se kutjimi na i verbon syte.
Asnje fjale te keqe, thashe, se ata gjithcka jane bere
per kete toke, se ata ishin trima mbi trima
dhe, - nese ndokush ka vdekur duke kenduar -
ata vdiqen maje hanxharit te dushmanit me kenge ne goje,
nese ndokush s'ka kthyer nga rruga - ata i
kerkuam;
nese ndokush ka dashuruar me jete lirine - ata
ishin.
Se ata mikun kurre ne bese nuk e kane prere
dhe, - nese ndokush ka vdekur duke kenduar,-
ata vdiqen maje hanxharit te dushmanit me kenge ne goje, -
nese ndokush s'ka kthyer nga rruga, - ata i
kerkuam,
nese ndkush ka dashuruar me jete lirien, - ata
ishin.
E ju si te doni quajeni kete toke - muze emrin e ka,
dashuri emrin e ka; o si te doni, vetem
mallkim jo
se per kete toke gjaku ka rrjedhur, i nxehte ka
rrjedhur...
Per kete toke gjaku ka rrjedhur e prinderit tane
kryet e kane lene; kambana te medha kane mbetur
ne jeten tone per kete toke ata qe nuk jane me -
e ju si te doni quajeni kete toke - muze emrin e ka,
dashuri emrin e ka; o si te doni quajeni
por asnje fjale te keqe per prinderit tane,
njerez te mire, asnje fjale, se kutjimi na i verbon syte.
Asnje fjale te keqe, thashe, se ata gjithcka jane bere
per kete toke, se ata ishin trima mbi trima
dhe, - nese ndokush ka vdekur duke kenduar -
ata vdiqen maje hanxharit te dushmanit me kenge ne goje,
nese ndokush s'ka kthyer nga rruga - ata i
kerkuam;
nese ndokush ka dashuruar me jete lirine - ata
ishin.
Se ata mikun kurre ne bese nuk e kane prere
dhe, - nese ndokush ka vdekur duke kenduar,-
ata vdiqen maje hanxharit te dushmanit me kenge ne goje, -
nese ndokush s'ka kthyer nga rruga, - ata i
kerkuam,
nese ndkush ka dashuruar me jete lirien, - ata
ishin.
E ju si te doni quajeni kete toke - muze emrin e ka,
dashuri emrin e ka; o si te doni, vetem
mallkim jo
se per kete toke gjaku ka rrjedhur, i nxehte ka
rrjedhur...
(Mëngjesi)
Me cka të të peshoj
me sy apo me zemër,
me cka?
Kaltria jote
botën
zgjoi.
Me cka të të peshoj
me sy apo me zemër,
me cka?
Êndrra jote
dritaret e jetës
m`i hapi.
(Je si shpirti im)
E pakufi je
si shpirti im,e pakufi-
e unë pash e m`pash
mundohem të të bi,
në grykë të shkëmbit
t`gurrëzohem,
në pishnaje të malit
të bëhem syri yt...
E pakufi je,e pakufi
si ime frymë.
(Në udhëtim)
Në buzë tua
sa herë vdiqa
prej mallit-
ti u betove
në kokë time
dhe zot tjetër s`njohe...
Nxora sy
maje kodre
kur zë më lëshove
e në udhëtim
të zbulova oj-
herë t`urtë,herë t`sertë.
(Dua të jem)
Nganjëherë dua të jem lumë-
të rrjedh nëpër damarët e tu,
gemb ëndrre dua të jem nganjëherë-
dita e nata jonë të pushojnë n`mua,
nganjëherë dua të jem ti oj-
heshtjet e shirat e kohërave t`i ndiej,
dua të jem atje nganjëherë-
ujërat e tua deri n`pikë t`i pi.
(Unë do të dua)
Po të rrëzohet
edhe i mbrami i Kullës gur-
unë do të dua.
Po të shuhet
edhe i mbrami i Vatrës zjarr-
unë do të dua.
Në fushë të mejdanit
po të mbesë
edhe i fundit i Trollit burrë-
unë do të dua...
(Nata)
E lehtë dhe e butë
si hapi im
është nata në ty.
E dashur dhe e vrullshme
si kraharori i gruas
është nata në ty.
E qetë dhe e frikshme
si shikimi i vajzës së dashuruar
është nata në ty.
(Lindja e madhe)
Që syrin e djathtë të më shohësh,
i shpirtit krua
etjen ta shuash.
Që jeta e vdekja ime,
bën c`duash!
Me cka të të peshoj
me sy apo me zemër,
me cka?
Kaltria jote
botën
zgjoi.
Me cka të të peshoj
me sy apo me zemër,
me cka?
Êndrra jote
dritaret e jetës
m`i hapi.
(Je si shpirti im)
E pakufi je
si shpirti im,e pakufi-
e unë pash e m`pash
mundohem të të bi,
në grykë të shkëmbit
t`gurrëzohem,
në pishnaje të malit
të bëhem syri yt...
E pakufi je,e pakufi
si ime frymë.
(Në udhëtim)
Në buzë tua
sa herë vdiqa
prej mallit-
ti u betove
në kokë time
dhe zot tjetër s`njohe...
Nxora sy
maje kodre
kur zë më lëshove
e në udhëtim
të zbulova oj-
herë t`urtë,herë t`sertë.
(Dua të jem)
Nganjëherë dua të jem lumë-
të rrjedh nëpër damarët e tu,
gemb ëndrre dua të jem nganjëherë-
dita e nata jonë të pushojnë n`mua,
nganjëherë dua të jem ti oj-
heshtjet e shirat e kohërave t`i ndiej,
dua të jem atje nganjëherë-
ujërat e tua deri n`pikë t`i pi.
(Unë do të dua)
Po të rrëzohet
edhe i mbrami i Kullës gur-
unë do të dua.
Po të shuhet
edhe i mbrami i Vatrës zjarr-
unë do të dua.
Në fushë të mejdanit
po të mbesë
edhe i fundit i Trollit burrë-
unë do të dua...
(Nata)
E lehtë dhe e butë
si hapi im
është nata në ty.
E dashur dhe e vrullshme
si kraharori i gruas
është nata në ty.
E qetë dhe e frikshme
si shikimi i vajzës së dashuruar
është nata në ty.
(Lindja e madhe)
Që syrin e djathtë të më shohësh,
i shpirtit krua
etjen ta shuash.
Që jeta e vdekja ime,
bën c`duash!
Loja me vdekjen
Nuk di sa vjet u bënë
por unë u mësova më në fund
edhe me minj e gjarpërinj e engjuj
Bi e cohem
me nga një therrë të re
në këmbë të majtë
E rreth qafës sime të hollë
vazhdon të trashet
vezullima e tmerrshme e Thikës
Nuk më mashtrojnë më
as fjalët e urithit dhëmbëkali
në vesh që m`i pëshpërit
E shoh
Mall e kam
edhe këmishën e arnuar të Nënës
Tani për tani vetëm e di
se jetoj në mënyrë krejtësisht normale
dhe me vdekjen luaj si me kokë maceje
NÊ MESNATÊ
"Në dritare ra një zog i zi
e më tha: Mos shko!Të pret Djalli!"
(Fragment i harruar nga Stina e Armëve)
Në orën dymbëdhjetë në mesnatë
në gjunj do të biesh
të fshijsh në Pasqyrë
Pikën e Zezë
Dhe në mes xhenazeve
nuk do ta pranosh kurrë
se gjakun ta kanë pirë
me pambuk njerëzit e akullit
Në orën dymbëdhjetë në mesnstë
Po nuk këndove
do të celë zogj
Qyqja
Dhe Hënën do të kërkojnë
në fund të Pusit hienat
MEDITIM PÊR ZOTIN
Mirë që imzot
është i bardhë
dhe e shoh
edhe në ëndërr
I zi të ishte
do të harroja
se kam pasur perëndi
e atdhe ndonjëherë
Mirë që tim zoti
lëkura i ndrit
e nuk më frikëson
as kur floku i skuqet
`i herë ndoshta zbardh
edhe fqinji të ketë
një zot të bardhë
e kopenë në vathë
Po tim zot atëherë
mes mumieve si ta dalloj
apo edhe më në shpinë
rrasën e varrit të bart unë
UJI I MADH VJEN
Thuajmë dicka miku im
Thuajmë se prapë
do të shoh Lumin p.sh
me një trëndafil në dorë
Thuajmë miku im
se do të kemi gjithcka
dhe Lirinë do ta lidhim fort
për rrënjë rrapi
Thuajmë miku im
qershitë janë sytë
e fëmijëve tanë
të helmuar
Thuajmë miku im
na polli kudra
e cofi
Vdekja
Hajt ta pafsha hajrin
Ujë i Madh
vjen
e harron cdo gjë
ME QENÊ
Të jesh shqiptar
e vdekja të mos të gjejë
edhe në skaj të botës
e pamundur është
Të jesh shqiptar
e ndonjë qen të mos të ndjek
deri në varr
e pamundur është
Shqiptar të jesh
botën varr të mos e kesh
e pamundur është
e pamundur
Në trupin tim
plaga më e thellë
sa më afër
Bregut
Nuk di sa vjet u bënë
por unë u mësova më në fund
edhe me minj e gjarpërinj e engjuj
Bi e cohem
me nga një therrë të re
në këmbë të majtë
E rreth qafës sime të hollë
vazhdon të trashet
vezullima e tmerrshme e Thikës
Nuk më mashtrojnë më
as fjalët e urithit dhëmbëkali
në vesh që m`i pëshpërit
E shoh
Mall e kam
edhe këmishën e arnuar të Nënës
Tani për tani vetëm e di
se jetoj në mënyrë krejtësisht normale
dhe me vdekjen luaj si me kokë maceje
NÊ MESNATÊ
"Në dritare ra një zog i zi
e më tha: Mos shko!Të pret Djalli!"
(Fragment i harruar nga Stina e Armëve)
Në orën dymbëdhjetë në mesnatë
në gjunj do të biesh
të fshijsh në Pasqyrë
Pikën e Zezë
Dhe në mes xhenazeve
nuk do ta pranosh kurrë
se gjakun ta kanë pirë
me pambuk njerëzit e akullit
Në orën dymbëdhjetë në mesnstë
Po nuk këndove
do të celë zogj
Qyqja
Dhe Hënën do të kërkojnë
në fund të Pusit hienat
MEDITIM PÊR ZOTIN
Mirë që imzot
është i bardhë
dhe e shoh
edhe në ëndërr
I zi të ishte
do të harroja
se kam pasur perëndi
e atdhe ndonjëherë
Mirë që tim zoti
lëkura i ndrit
e nuk më frikëson
as kur floku i skuqet
`i herë ndoshta zbardh
edhe fqinji të ketë
një zot të bardhë
e kopenë në vathë
Po tim zot atëherë
mes mumieve si ta dalloj
apo edhe më në shpinë
rrasën e varrit të bart unë
UJI I MADH VJEN
Thuajmë dicka miku im
Thuajmë se prapë
do të shoh Lumin p.sh
me një trëndafil në dorë
Thuajmë miku im
se do të kemi gjithcka
dhe Lirinë do ta lidhim fort
për rrënjë rrapi
Thuajmë miku im
qershitë janë sytë
e fëmijëve tanë
të helmuar
Thuajmë miku im
na polli kudra
e cofi
Vdekja
Hajt ta pafsha hajrin
Ujë i Madh
vjen
e harron cdo gjë
ME QENÊ
Të jesh shqiptar
e vdekja të mos të gjejë
edhe në skaj të botës
e pamundur është
Të jesh shqiptar
e ndonjë qen të mos të ndjek
deri në varr
e pamundur është
Shqiptar të jesh
botën varr të mos e kesh
e pamundur është
e pamundur
Në trupin tim
plaga më e thellë
sa më afër
Bregut
KULLA
I
Për shkak të dashurisë, për shkak të urrejtjes
baba im ka ngritur një kulle.
Në majë të botës e ka ngritur,
deri në tokë e kanë rrenuar zoterat.
Motra ime, vëllai im kmban janë bërë,
baba im atëherë perëndi ka sharë.
Gurin e rënde në themel e ka vënë
në shtatë konaqe muratorë ka kërkuar.
Sa më lart kullën e ka ngritur
10 aq më të fortë veten e ka ndier.
II
Një ditë baba im është mbyllur
në qiell i dashuruar, në tokë i harruar.
E kanë dalë helenët e romakët,
e kanë kaluar mbretërit e sulltanët,
e kanë kaluar ushtrite e gjeneralët,
e baba im s'ka besuar në fuqinë e gjakut,
në kaltrinë e fjalës mitare.
III
Nuk di prej nga, Mjegull ka qënë,
do njerëz kanë ardhur në të hardhë
pas një mijë vjetësh, para një milion vjetësh.
Prej lashtësisë, thonë, kanë ardhur
nëpër mure të pëlcitura të Kullës kanë hyrë.
Gur e m'gur atje janë ngjitur,
në majë të botës kanë mbetur sot e atë ditë.
E baba im atëherë gurin e rënde
në themel ka vënë, gurin e përrallave,
Në takim me zotin e djallin kanë dalë
ai këmbësor kohësh të serta.
E nje kulle eshte ngritur nje mije vjet
mbi nje asht, mbi nje emer ajo flet
per shkak te dashurise, per shkak te urrejtjes.
I
Për shkak të dashurisë, për shkak të urrejtjes
baba im ka ngritur një kulle.
Në majë të botës e ka ngritur,
deri në tokë e kanë rrenuar zoterat.
Motra ime, vëllai im kmban janë bërë,
baba im atëherë perëndi ka sharë.
Gurin e rënde në themel e ka vënë
në shtatë konaqe muratorë ka kërkuar.
Sa më lart kullën e ka ngritur
10 aq më të fortë veten e ka ndier.
II
Një ditë baba im është mbyllur
në qiell i dashuruar, në tokë i harruar.
E kanë dalë helenët e romakët,
e kanë kaluar mbretërit e sulltanët,
e kanë kaluar ushtrite e gjeneralët,
e baba im s'ka besuar në fuqinë e gjakut,
në kaltrinë e fjalës mitare.
III
Nuk di prej nga, Mjegull ka qënë,
do njerëz kanë ardhur në të hardhë
pas një mijë vjetësh, para një milion vjetësh.
Prej lashtësisë, thonë, kanë ardhur
nëpër mure të pëlcitura të Kullës kanë hyrë.
Gur e m'gur atje janë ngjitur,
në majë të botës kanë mbetur sot e atë ditë.
E baba im atëherë gurin e rënde
në themel ka vënë, gurin e përrallave,
Në takim me zotin e djallin kanë dalë
ai këmbësor kohësh të serta.
E nje kulle eshte ngritur nje mije vjet
mbi nje asht, mbi nje emer ajo flet
per shkak te dashurise, per shkak te urrejtjes.
Ura e Artes
Ti na qenke ajo ura që në he.shtje të vdekshme
Të kohëve të serta kënduar të ka im atë
Bjeshkëve të Namuna e krahasuar me Urë të Shenjte
Urë moj Urë e Artës
Deri te guri yt i latuar nga mjeshtrit epirotas
Udhë bëra vite e vite
Po Hamzë Podrimja nga Gjakova ku arriti
Urë moj Urë e Artës
Lumit tim sa vjet i duhen
Nëpër ty të kalojë me një lulkuq në dorë
Apo historia jonë shtangu në sqep korbi
Urë moj Urë e Artës
Me një krah në qiell me tjetrin në mishin tim
(Artë, 1986)
PARISI, VENDLINDJA
Do të hyjmë në Paris
gurin tonë aty do ta ngulim,
nuk do të na presë Teuta, Genti,
nuk do të na presë hordhi e egër romake,
nuk do të na presë njeri i gjallë.
Në Paris do të hyjmë;
ëndërrat do t'i varim në krahë të lejlekëve
te një krua do t'i lajmë sytë, duart lythore,
do t'i lëmë netët ballkanike pas shpine
vallet, këngët, baladat, përrallat,
vetëm fyellin do ta marrim
t'i biem kur të na rrokë malli,
kur humbim në grumbullin e klosharëve,
të hijeve,
të minjve,
deri vonë rrugëve të Parisit në metro marramenthi:
do t'i marrim erë ftoit të vendlindjes
për kohët pis do të flasim me gishta,
nuk do të shkelim asnjë mizë,
nuk do të trembim asnjë zog,
nuk do të derdhim zjarr, vrer,
mbi kokë të njeriut,
Evropës së përgjumur s'do t'i përulemi
as perëndive të krisura.
Ma jep besën, Lum Lumi,
se nuk do të harrojmë vendlindjen.
Paris, maj 1981
EPIKA
Me shekuj kam shitur gjakun
e rritur jam me gjakun e shitur
Me shekuj kam hëngër me veten
e ditur s'kam të qesh me veten c tepruar...
Miq,
Kosova është gjaku im që nuk falet!
ANKTHI
Toka ime digjet, toka ime e dashur,
balli im i ngrysur,
pishë...
Caqet e tua herët t'i kam përbirë me hijet e mia,
Kosovë, përrallë e lashtë!
Herët m'i ke lidhur këmbë e duart me skamje,
vuajtje e vdekje...
Medet, kë më parë të shpëtoj: veten apo zogjtë
e ngrirë n'ajër?
Nipave ç'tu them për këngën time të vdekjes?
- Heu, edhe kryet po të ma hiqni, tjetra do t'më
kish mbirë!
Toka ime digjet
në çdo pëllëmbë të trupit tim - toka e mallkuar...
PERTEJ DHIMBJES
Ka rënë degë e thyer prej reje në trupin tënd të
shitur. Kosovë.
Konaqet e tua deri në themel po rrënohen,
e përtej dhimbjes do britje shemben me ballin tim,
me krahët e zogut tim të vrarë me dashurinë e
njerëzve të mi të kallur etjeje.
Rreth trupit tënd si gjarpër mbështjellë jam,
vatrat e shkimbura për t'i përflakur,
duar e këmbë t'i lidh me lëmshin e përrallave të tua -
se s'të lëshoj gjallë me gjak, pa të larë pëllëmbë për
pëllëmbë, eshtra e jetë në ty pa i lënë
konak e më konak pa të ndezur flakë...
10 Kam rënë degë e thyer prej reje në trupin tënd të
shitur prej pushkës kobzezë, prej pushkës
së padukshme...
Cila do të jetë kënga ime e mbramë dhe fjala e fisit tim^
Plepi i shtëpisë sime u dogj, ku t'i preh sytë,
ku ta shuaj flakën e ujës për ty, Kosovë?
Ti na qenke ajo ura që në he.shtje të vdekshme
Të kohëve të serta kënduar të ka im atë
Bjeshkëve të Namuna e krahasuar me Urë të Shenjte
Urë moj Urë e Artës
Deri te guri yt i latuar nga mjeshtrit epirotas
Udhë bëra vite e vite
Po Hamzë Podrimja nga Gjakova ku arriti
Urë moj Urë e Artës
Lumit tim sa vjet i duhen
Nëpër ty të kalojë me një lulkuq në dorë
Apo historia jonë shtangu në sqep korbi
Urë moj Urë e Artës
Me një krah në qiell me tjetrin në mishin tim
(Artë, 1986)
PARISI, VENDLINDJA
Do të hyjmë në Paris
gurin tonë aty do ta ngulim,
nuk do të na presë Teuta, Genti,
nuk do të na presë hordhi e egër romake,
nuk do të na presë njeri i gjallë.
Në Paris do të hyjmë;
ëndërrat do t'i varim në krahë të lejlekëve
te një krua do t'i lajmë sytë, duart lythore,
do t'i lëmë netët ballkanike pas shpine
vallet, këngët, baladat, përrallat,
vetëm fyellin do ta marrim
t'i biem kur të na rrokë malli,
kur humbim në grumbullin e klosharëve,
të hijeve,
të minjve,
deri vonë rrugëve të Parisit në metro marramenthi:
do t'i marrim erë ftoit të vendlindjes
për kohët pis do të flasim me gishta,
nuk do të shkelim asnjë mizë,
nuk do të trembim asnjë zog,
nuk do të derdhim zjarr, vrer,
mbi kokë të njeriut,
Evropës së përgjumur s'do t'i përulemi
as perëndive të krisura.
Ma jep besën, Lum Lumi,
se nuk do të harrojmë vendlindjen.
Paris, maj 1981
EPIKA
Me shekuj kam shitur gjakun
e rritur jam me gjakun e shitur
Me shekuj kam hëngër me veten
e ditur s'kam të qesh me veten c tepruar...
Miq,
Kosova është gjaku im që nuk falet!
ANKTHI
Toka ime digjet, toka ime e dashur,
balli im i ngrysur,
pishë...
Caqet e tua herët t'i kam përbirë me hijet e mia,
Kosovë, përrallë e lashtë!
Herët m'i ke lidhur këmbë e duart me skamje,
vuajtje e vdekje...
Medet, kë më parë të shpëtoj: veten apo zogjtë
e ngrirë n'ajër?
Nipave ç'tu them për këngën time të vdekjes?
- Heu, edhe kryet po të ma hiqni, tjetra do t'më
kish mbirë!
Toka ime digjet
në çdo pëllëmbë të trupit tim - toka e mallkuar...
PERTEJ DHIMBJES
Ka rënë degë e thyer prej reje në trupin tënd të
shitur. Kosovë.
Konaqet e tua deri në themel po rrënohen,
e përtej dhimbjes do britje shemben me ballin tim,
me krahët e zogut tim të vrarë me dashurinë e
njerëzve të mi të kallur etjeje.
Rreth trupit tënd si gjarpër mbështjellë jam,
vatrat e shkimbura për t'i përflakur,
duar e këmbë t'i lidh me lëmshin e përrallave të tua -
se s'të lëshoj gjallë me gjak, pa të larë pëllëmbë për
pëllëmbë, eshtra e jetë në ty pa i lënë
konak e më konak pa të ndezur flakë...
10 Kam rënë degë e thyer prej reje në trupin tënd të
shitur prej pushkës kobzezë, prej pushkës
së padukshme...
Cila do të jetë kënga ime e mbramë dhe fjala e fisit tim^
Plepi i shtëpisë sime u dogj, ku t'i preh sytë,
ku ta shuaj flakën e ujës për ty, Kosovë?